مشکلات و مضرات کافئین قهوه و راه حل های خنثی کردن تاثیرات آن

در یک کلام، کافئین ضرر دارد یا نه؟
کافئین یک ماده محرک پرمصرف است که در قهوه، چای، نوشابههای انرژیزا و شکلات یافت میشود. این ماده اگر در حد متعادل مصرف شود، میتواند فوایدی مانند افزایش تمرکز و کاهش خستگی داشته باشد، اما مصرف بیش از حد آن میتواند به مشکلات جدی برای سلامت منجر شود. ضرر یا بیضرر بودن کافئین بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله میزان مصرف، شرایط جسمانی فرد، میزان تحمل بدن نسبت به کافئین و حتی زمان مصرف آن.
برخی افراد ممکن است با مصرف مقدار کمی از آن دچار اضطراب، بیخوابی یا مشکلات گوارشی شوند، در حالی که دیگران حتی با مصرف چندین فنجان در روز تأثیر منفی چندانی احساس نکنند. اما در کل، مصرف زیاد و بیرویهی کافئین میتواند باعث مشکلاتی مانند افزایش استرس، اختلال خواب، رفلاکس معده، کاهش جذب کلسیم و حتی وابستگی شود. بنابراین، میزان و نحوه مصرف آن تعیین میکند که این ماده برای شما مفید است یا مضر.
قهوه یک نوشیدنی محبوب است و بسیاری از نوشیدن آن لذت میبرند، اما ممکن است کافئین قهوه برخی را دچار دردسر کند. در این مقاله میخواهیم بگوییم:
- کسی که قهوه میخورد و کافئین اذیتش میکند باید چکار کند؟
- چگونه میتوان کافئین را از بدن دفع کرد؟
- چگونه اثرکافئین را خنثی کنیم یا به عبارتی خنثی کننده قهوه چیست؟
- عوارض کافئین چیست؟
کافئین را می توان در طیف گسترده ای نوشیدنی ها و غذاها یافت. هر چند که این ماده می تواند به افراد بسیاری کمک کند تا در طول روز انرژی مناسبی داشته باشند اما از طرفی استفاده بیش از حد کافئین و یا استفاده آن در زمان نامناسب میتواند عملکرد شما و بدنتان را مختل کند. در این محتوا قصد داریم علاوه بر خنثی کننده های قهوه، مضرات کافئین را نیز بیان کنیم.
فهرست مطالب

کافئین و ترک آن
90 درصد مردم دنیا روزانه از کافئین استفاده می کنند. افراد زیادی هستند که ادعا دارند نمی توانند چای یا قهوه را ترک کنند اما شما می توانید در مدت 2 هفته به طور کامل مصرف کافئین را ترک کنید. کافئینی که در چای سیاه وجود دارد به مراتب کم تر از کافئین قهوه بوده و ترک کردن آن هم ساده تر می باشد.
آمادگی ذهنی برای ترک کافئین را می توان اولین قدم دانست. اغلب مردم به 2 دلیل کافئین استفاده می کنند. دلیل اول که بسیاری از مردم آن را انتخاب می کنند، طعم آن بوده و دلیل مهم دیگر هم انرژی موجود در کافئین است.
دقت کنید که مصرف بیش از حد کافئین می تواند به بدن آسیب جدی بزند. 400 میلی گرم در روز که معادل 4 فنجان قهوه یا 8 فنجان چای بوده، برای بدن مشکلی ایجاد نمی کند. از طرفی می توان برای ترک آن به صورت پله ای اقدام کرد. شما می توانید برای ترک کافئین، روزانه 1 فنجان از نوشیدنی خود را کم کنید.
این کار را به مدت یک هفته انجام داده و پس از آن در زمان شروع هفته دوم هم می توانید هر روز یک فنجان از نوشیدنی خود کم کرده و این را تا جایی ادامه دهید که اصلا کافئین مصرف نکنید. اگر حس کردید که کنار گذاشتن آن برای شما سخت است می توانید از نوشیدنی هایی مثل چای سبز کمک بگیرید.
برای ترک کافئین نیز کمک گرفتن از موادغذایی مناسب مانند میوه ها، سبزیجات و ویتامین های B و C می تواند برای شما مناسب باشد. دقت کنید که بهتر است زمانی برای ترک کافئین قهوه اقدام کنید که زمان آزاد برای تحمل عوارض آن داشته باشید.

عوارض جانبی مصرف کافئین قهوه
اگر شما در مصرف کافئین مانند کافئین قهوه زیاده روی کنید، به سرعت متوجه مضرات کافئین خواهید شد چرا که علائمی مانند عصبی بودن، اسهال، معده درد، تعریق، احساس بی قراری، افزایش سرعت تنفس، بی خوابی و غیره را با خود به همراه دارد.
افرادی که به مشکلات کلیوی یا کبدی مبتلا هستند، ممکن است وضعیت سلامت آنها با مصرف کافئین بدتر شود. از طرفی گاهی کافئین می تواند خستگی را بدتر کند. اگر فردی خسته باشد، ممکن است از چرت زدن یا تمرین یک تکنیک آرام سازی قبل از از شروع فعالیت خود بهره ی بیشتری ببرد.
تأثیرات منفی کافئین بر سلامت قلب و عروق
کافئین، مادهای محرک است که در موادی مانند قهوه، چای، نوشیدنیهای انرژیزا و شکلات یافت میشود. مصرف متعادل کافئین میتواند اثرات مثبتی بر سلامت داشته باشد، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است تأثیرات منفی بر سیستم قلبی-عروقی داشته باشد. در ادامه به برخی از این تأثیرات منفی میپردازیم:
افزایش فشار خون
مصرف کافئین میتواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد. این افزایش ممکن است در افرادی که به طور منظم کافئین مصرف نمیکنند، بیشتر مشهود باشد. با این حال، تحقیقات نشان داده است که در افرادی که به مصرف منظم کافئین عادت دارند، این تأثیر کمتر است. به عنوان مثال، مطالعهای نشان داد که مصرف منظم یک تا سه فنجان قهوه در روز تأثیر قابل توجهی بر فشار خون افراد ندارد، حتی در کسانی که فشار خون بالا دارند.
خطر حمله قلبی
برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد کافئین ممکن است خطر حمله قلبی را افزایش دهد. به عنوان مثال، مصرف زیاد قهوه در بیماران دیابتی باعث افزایش خطر ابتلا به انفارکتوس حاد میوکارد شده است.
ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
کافئین میتواند باعث افزایش ضربان قلب و در برخی موارد منجر به ریتم نامنظم قلب شود. با این حال، تحقیقات نشان داده است که مصرف متعادل کافئین (۲ تا ۴ فنجان قهوه در روز) باعث ایجاد آریتمی نمیشود. با این وجود، افرادی که به کافئین حساس هستند یا مشکلات قلبی دارند، ممکن است حتی با مصرف مقادیر کم کافئین دچار آریتمی شوند.
مضرات کافئین بر سلامت استخوانها
مصرف بیش از حد کافئین میتواند تأثیرات منفی بر سلامت استخوانها هم داشته باشد که در ادامه به دو مورد مهم آن میپردازیم:
کاهش جذب کلسیم
مصرف زیاد کافئین میتواند جذب کلسیم را در بدن کاهش داده و میزان دفع آن را افزایش دهد. این موضوع ممکن است به مرور زمان منجر به کاهش تراکم استخوانها شود. به عنوان مثال، نوشیدن بیش از ۲ تا ۳ فنجان قهوه در روز ممکن است میزان جذب کلسیم را کاهش داده و دفع آن را افزایش دهد.
افزایش خطر پوکی استخوان
با کاهش جذب کلسیم و افزایش دفع آن، مصرف بیش از حد کافئین میتواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد. مطالعات نشان دادهاند که مصرف بالای قهوه ممکن است به میزان بسیار ناچیزی، تراکم استخوانها را کاهش دهد، اما این کاهش تراکم به هیچ وجه به معنای افزایش خطر شکستگی استخوانها نیست.
تأثیر منفی کافئین بر سلامت روان
افزایش اضطراب و استرس
مصرف زیاد کافئین میتواند منجر به افزایش اضطراب، استرس و تحریکپذیری شود. این ماده با تحریک سیستم عصبی مرکزی، ممکن است علائمی مانند نگرانی، بیقراری و عصبی بودن را تشدید کند. بهویژه، افرادی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستند، باید در مصرف کافئین محتاط باشند، زیرا ممکن است علائم آنها را تشدید کند.
اختلالات خواب
کافئین میتواند با مسدود کردن گیرندههای آدنوزین در مغز، که نقش مهمی در فرآیند خواب دارند، منجر به بیخوابی و کاهش کیفیت خواب شود. اختلال در خواب میتواند به مشکلاتی مانند خستگی، کاهش تمرکز و تحریکپذیری منجر شود.

وابستگی و اعتیاد
مصرف منظم و بیش از حد کافئین میتواند منجر به وابستگی جسمی و روانی شود. علائم ترک کافئین ممکن است شامل سردرد، خستگی، تحریکپذیری و کاهش تمرکز باشد. هرچند وابستگی به کافئین به شدت اعتیاد به مواد مخدر نیست، اما میتواند برای برخی افراد مشکلساز شود.
روانپریشی و توهم
در موارد نادر، مصرف بسیار زیاد کافئین میتواند منجر به علائم روانپریشی مانند توهم و هذیان شود. برخی مطالعات موردی نشان دادهاند که مصرف مقادیر بالای کافئین ممکن است باعث بروز پارانویا و توهم در افراد شود.
تشدید علائم اختلالات روانی موجود
کافئین میتواند علائم اختلالات روانی موجود را تشدید کند. برای مثال، در افرادی که به اختلالات روانپریشی مانند اسکیزوفرنی مبتلا هستند، مصرف کافئین ممکن است منجر به بدتر شدن علائم شود.
تاثرات منفی کافئین بر سلامت پوست
کمآبی بدن و پوست
کافئین دارای خاصیت دیورتیک (ادرارآور) است که میتواند منجر به افزایش دفع مایعات از بدن شود. این موضوع ممکن است به کمآبی بدن و در نتیجه خشکی و کاهش طراوت پوست منجر شود.
افزایش استرس و تأثیر بر پوست
مصرف کافئین میتواند سطح هورمونهای استرس مانند کورتیزول را افزایش دهد که ممکن است به مشکلات پوستی مانند آکنه منجر شود.
تغییر رنگ پوست
تاننهای موجود در قهوه و چای میتوانند باعث تغییر رنگ پوست شوند. مصرف بیش از حد کافئین ممکن است منجر به تجمع تاننها در بدن شود که میتواند به ایجاد لکهها و تغییر رنگ پوست منجر شو د.
تشدید شرایط پوستی موجود
در افرادی که به شرایط پوستی خاصی مانند روزاسه مبتلا هستند، مصرف کافئین ممکن است علائم را تشدید کند. با این حال، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف کافئین میتواند خطر ابتلا به روزاسه را کاهش دهد، بنابراین تأثیر کافئین بر این شرایط ممکن است متناقض باشد.
تأثیر بد کافئین بر سیستم گوارشی
تحریک معده
کافئین میتواند ترشح اسید معده را افزایش داده و باعث تحریک مخاط معده شود. این افزایش اسید ممکن است منجر به علائمی مانند سوزش سر دل، سوءهاضمه و دردهای شکمی شود. افرادی که معده حساسی دارند یا به بیماریهایی مانند زخم معده مبتلا هستند، ممکن است با مصرف کافئین دچار تشدید علائم شوند.
رفلاکس اسید
مصرف کافئین میتواند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شود؛ عضلهای که بین مری و معده قرار دارد و از بازگشت اسید معده به مری جلوگیری میکند. شل شدن این عضله میتواند منجر به رفلاکس اسید معده شود که با علائمی مانند سوزش سر دل و ترش کردن همراه است. افرادی که به رفلاکس معده مبتلا هستند، ممکن است با مصرف کافئین علائمشان تشدید شود.
مصرف کافئین برای چه افرادی مناسب است؟
خواص کافئین بسیار است و کافئین قهوه فواید بسیاری برای شما به همراه دارد. اما در این مقاله ما سعی داریم تا از خطراتی که کافئین ممکن است در بدن ایجاد کند صحبت کنیم. اگر با خوردن کافئین هرگونه احساس درد معده یا … دارید لازم است بدانید که باید در مصرف آن دقت کنید.
ممکن است شما هم مانند میلیون ها انسان دیگری که برای افزایش بیدار ماندن، بهبود تمرکز و کاهش خستگی به کافئین قهوه پناه می برند باشید. اما لازم است بدانید که کافئین عوارض بدی دارد و برای برخی از افراد مصرف آن باید ممنوع باشد.
- مصرف کافئین برای بزرگسالان، به میزانی که گفته شد (400 میلی گرم) ایمن است اما برای کودکان اصلا کار درستی نیست. از طرفی بهتر است نوجوانان هم در مصرف کافئین خود دقت کرده و آن را محدود کنند.
- افرادی که حساسیت بالایی دارند و یا در حال مصرف داروهای خاصی هستند، بهتر است که کافئین استفاده نکنند.
- کافئین های سنگین در بین بزرگسالان هم می تواند عوارض جانبی متفاوتی را به همراه داشته باشد.
- کسانی که برای باردار شدن اقدام کرده اند، زنان باردار و یا شیرده، بهتر است که برای مصرف کافئین حتما با پزشک خود صحبت کرده و نظر ایشان را در این باره بدانند.

چطور تاثیر کافئین یا قهوه را خنثی کنیم؟
در این بخش به دنبال نحوه کاهش کافئین بدن می گردیم. در صورتی که کافئین را بیش از حد مصرف کرده و علائمی داشته باشید، بهتر است به اورژانس مراجعه کنید. مصرف کردن بیش از حد کافئین را می توان بیماری جدی ای دانست که نیازمند درمان فوری است.
درصورتی که مشکلات تنفسی برای شما ایجاد شده، استفراغ می کنید و یا دردی در قسمت قفسه ی سینه ی خود حس می کنید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علائم دیگری که ممکن است با مصرف بیش از حد کافئین گریبان گیر شما شوند عبارت اند از تشنج، گیجی، ضربان قلب سریع، حرکات غیر قابل کنترل عضلانی و غیره. برای دانستن این که چه چیزی قهوه را خنثی می کند یا اثر کافئین را از بین میبرد، با ما همراه باشید.
قبل از آن اگر به دنبال قهوه بدون کافئین هستید، نگاهی به زیر بیاندازید. 👇🏻👀
کاهش کافئین قهوه در بدن با نوشیدن آب
برای خنثی کردن اثر قهوه شما باید به اندازه ای که ادرارتان رنگ زرد روشن شود، آب بنوشید. شما می توانید عوارض ناشی از مصرف بیش از حد کافئین را با مصرف زیاد آب کاهش دهید. درواقع به ازای هر فنجان قهوه، لازم است تا یک لیوان آب هم بنوشید.
آب می تواند به دفع کافئین از سیستم بدنی شما کمک کند و شما را هیدراته نگه دارد. نشانه های ترک کافئین شامل خواب آلودگی، سردرد، تحریک پذیری یا مشکل در تمرکز است، اما علائم باید تنها چند روز طول بکشد.
ورزش کنید!
بیان خواص ورزش از توان انسان خارج است. با ورزش کردن حتی می توانید به دفع سریع تر کافئین بدن کمک کند. پیاده روی کردن، دوئیدن یا هر ورزش دیگری که از آن لذت برده و شما را به حرکت وا می دارد می تواند گزینه مناسبی باشد. شما به وسیله کافئین انرژی زیادی را احساس خواهید کرد که به وسیله ورزش می توانید به آزاد سازی آن انرژی کمک کنید.
فیبر، غلات و میوه ممنوع
بهتر است از خوردن غذاهایی که فیبر بالایی دارند، خود داری کنید. خوردن وعده ی غذایی با فیبر زیاد باعث می شود که دفع کافئین کاهش پیدا کند. همچنین بهتر است در زمانی که منتظر از بین رفتن اثر کافئین هستید، از خوردن غلات یا میوه جات اجتناب کنید.

روش دیگری برای دفع کافئین از بدن
به منظور پاکسازی و دفع کافئین از بدن می توانید از سبزیجاتی نظیر کم بروکلی، گل کلم و غیره استفاده کنید. چرا که به افزایش متابولیسم بدن کمک می کنند. به این معناست که کافئین در مدت زمان کوتاه تری از بدن شما خارج می شود.
برای دفع کافئین قهوه بخوابید!
اگر این امکان برای شما وجود داشت (به دلیل قدرت کافئین در جلوگیری از خوابیدن دشوار است)، حدود 20 دقیقه چرت بزنید. شاید این موضوع برای شما کمی غیر قابل درک باشد اما بعد از مصرف کافئین، یک چرت کوتاه می تواند به بدن شما برای مقابله ی موثرتری با کافئین کمک کند.
اگر به صورت طولانی مدت نخوابید، بعد از چرت خود می توانید احساس شادابی و آرامش بیشتری را تجربه کنید. سعی کنید مکانی که برای چرت زدن خود انتخاب می کنید، تاریک، خنک و به دور از نور صفحه نمایش هایی مثل لپ تاپ، تلویزیون و غیره باشد.
3 تا 5 ساعت با کافئین قهوه مدارا کنید!
اگر عجله ندارید، می توانید صبر کنید! هر چند که این موضوع به خود فرد بستگی دارد اما عموما یک فنجان قهوه در حدود 3 تا 5 ساعت طول می کشد تا از بدن شما خارج شود.سعی کنید که آرام نفس بکشید و به خود یادآوری کنید که به زودی می توانید احساس بهتری داشته باشید.
در این زمان انتظار می توانید از مدیتیشن هم کمک بگیرید. این موضوع به ذهن و بدن شما کمک بسیاری می کند تا کم تر تنش را احساس کنید.

سوالات متداول
آیا مصرف زیاد کافئین باعث اضطراب و استرس میشود؟
بله، مصرف بیش از حد کافئین میتواند سطح کورتیزول (هورمون استرس) را افزایش داده و منجر به اضطراب، بیقراری و افزایش ضربان قلب شود.
کافئین چگونه بر کیفیت خواب تأثیر میگذارد؟
کافئین گیرندههای آدنوزین را که در تنظیم خواب نقش دارند، مسدود کرده و ممکن است باعث بیخوابی، کاهش کیفیت خواب و بیدار شدن مکرر در طول شب شود.
آیا مصرف کافئین خطر پوکی استخوان را افزایش میدهد؟
مصرف زیاد کافئین ممکن است جذب کلسیم را کاهش داده و دفع آن را افزایش دهد که میتواند در درازمدت خطر پوکی استخوان را بالا ببرد.
آیا کافئین باعث رفلاکس معده میشود؟
بله، کافئین میتواند باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شود که منجر به رفلاکس اسید معده و سوزش سر دل خواهد شد.
آیا نوشیدن زیاد قهوه میتواند باعث کمآبی پوست شود؟
بله، کافئین خاصیت دیورتیک (ادرارآور) دارد و مصرف زیاد آن ممکن است باعث کمآبی بدن و در نتیجه خشکی و کاهش طراوت پوست شود.
کافئین چه تأثیری بر سلامت قلب دارد؟
مصرف بیش از حد کافئین میتواند منجر به افزایش ضربان قلب و فشار خون شود که در برخی افراد ممکن است خطر ابتلا به مشکلات قلبی را افزایش دهد.
چگونه میتوان اثرات منفی کافئین را کاهش داد؟
برای کاهش اثرات منفی کافئین، بهتر است مصرف آن را متعادل کنید، آب کافی بنوشید، از مصرف کافئین قبل از خواب خودداری کنید و اگر مشکلات گوارشی یا اضطراب دارید، میزان مصرف را کاهش دهید.
نتیجه میگیریم که …
همانطور که در مقاله هم اشاره کردیم، هر چند که مصرف کافئین و دریافت کافئین قهوه می تواند خواص بسیاری داشته باشد، اما مصرف بیش از اندازه ی آن یا مصرف آن توسط برخی افراد می تواند منجر به عوارضی برای افراد شود که در زندگی روزمره ی آن ها تداخل ایجاد کند. این مشکلات می تواند در سلامت افراد هم خللی ایجاد کند.
هر چند که این عوارض در افراد مختلف متفاوت بروز می دهد اما تحقیات نشان داده است که عوارض بسیاری دارد. بهتر است از مطالب گفته شده در مقاله برای از بین بردن اثر کافئین استفاده کرده و به میزان استفاده ی کافئین خود دقت کنید تا آسیب نبینید.
منابع: Wikihow, Medicalnewstoday

من بدون کافئین ظاهری کاملا افسرده دارم… (شاید هستم واقعا نمیدونم) ولی با کافئین حالم خوبه و فعالیت نرمال دارم مثل بقیه مشکل اینکه… مقدار مصرفم به مرور داره میره بالا تا همین حالت عادی خودم رو بتونن حفظ کنم و شاد باشم…. دو روز پیش زیاد خوردم و تا 12 ساعت دقیق حالت تهوع شدید قفل کردن عضلات و لرزش..نفس های شدید و حس تنگی نفس دلشتم به علاوه قلبم رسما داشت میکشت خودشو با اسن ضربان هاششش… نمیدونم برای 12 ساعت این مثله نرماله یا نه… ولی دسترسی به دکتر ندارم و تنها زندگی میکنم. به نظرتون چه کار کنم؟
دوست عزیز با سلام قطعا عدم کنترل مصرف هر چیزی شبیه کافئین از جمله چربی، الکل ، شکر و… برای سلامتی انسان میتونه مفید نباشه و بدن ما نسبت بهشون عکس العمل نشون میده. پس به اندازه و درست استفاده کنید.
نمی دونم چرا اما قهوه منو کوک نمی کنه اما کمک می کنه امتداد کارم حفظ کنم
مزخرفترین مطلبی که درمورد دفع کافئین خوانده بودم
روشی که خود من استفاده میکنم البته زمانی که که احساس میکنم باید استراحت کنم خوردن ماست هست ،ماست اونم چند قاشق همراه غذا
ممنون حمید عزیز از اشتراک گذاشتن نظرتون
سلام من ۱۶ سالمه و به خواطر سختیه کارم مجبورم کافیین مصرف کنم الان بهش اعتیاد پیدا کردم و روزی ۳ تا ۵ شات قهوه میخورم، بیخوابی دارم و استرس زیاد ، وزنم به شدت اومده پایین باید چیکار کنم؟
عوارض کافئین طی مدت سه تا پنج روز از بین میره و با حجم کمتر می توانید قهوه رو شروع کنید.
ممنون از مطالب مفیدتون .عالی بود
بسیار مطلب عالی بود از آگاهی دادن شما متشکرم