لاته یا لته چیست؟ | انواع لته، طعم، کالری لاته + تاریخچه

لاته یا لته چیست؟
لاته یکی از محبوبترین نوشیدنیهای قهوهمحور در سراسر دنیاست که با ترکیب سادهای از اسپرسو و شیر بخار دادهشده تهیه میشود، اما همین ترکیب ساده، دنیایی از طعم و بافت را خلق میکند. لاته با ظاهر خامهای، طعمی ملایم و لطیف، و قابلیت شخصیسازی بالا، هم در میان علاقهمندان حرفهای قهوه و هم در میان کسانی که بهتازگی وارد دنیای قهوه شدهاند، جایگاه ویژهای دارد. اما این نوشیدنی دقیقاً چیست؟ از کجا آمده؟ چه تفاوتی با سایر نوشیدنیهای مشابه دارد؟ و چه انواعی از آن وجود دارد؟ در ادامه این مقاله، بهصورت کامل به چیستی لاته، تاریخچهاش، تفاوتهای آن با سایر نوشیدنیها و انواع متنوع آن خواهیم پرداخت.

فهرست مطالب
تاریخچه لته
نوشیدنی لاته، که امروزه در کافهها یکی از رایجترین گزینههاست، ریشهای عمیقتر از آن چیزی دارد که تصور میشود. واژه لاته (Latte) در زبان ایتالیایی به معنای «شیر» است و عبارت کامل آن Caffè Latte به معنای «قهوه با شیر» میباشد. در فرهنگ سنتی ایتالیا، نوشیدن قهوه با شیر مخصوصاً در وعده صبحانه، امری کاملاً عادی و رایج بوده است. مردم معمولاً قهوهای شبیه به اسپرسو را با مقدار زیادی شیر گرم مخلوط میکردند و همراه نان یا شیرینی صبحگاهی مینوشیدند.
اما فرم مدرن و امروزی لاته، یعنی همان نوشیدنی تهیهشده از یک شات اسپرسو با شیر بخار دادهشده و لایهای نازک از فوم شیر، از دهه ۱۹۵۰ میلادی بهطور جدی در آمریکا و شمال اروپا رایج شد. برخی منابع ریشه این نسخه از لاته را به کافههای ایالتهای غربی آمریکا مانند کالیفرنیا نسبت میدهند، جایی که کافهدارها برای ملایمتر کردن طعم تند اسپرسو برای ذائقه مشتریان آمریکایی، شیر بیشتری به قهوه اضافه کردند.
در دهههای بعد، مخصوصاً از اوایل قرن ۲۱ با گسترش فرهنگ کافیشاپها و برندهایی مثل استارباکس، لاته به یک نوشیدنی جهانی تبدیل شد. تنوع در طعمدهندهها، افزودن شربتها، ترکیب با شیرهای گیاهی و طراحی فوم شیر (لاته آرت) باعث شد لاته تنها یک نوشیدنی نباشد، بلکه به یک تجربه بصری و طعمی تبدیل شود. بهاینترتیب، لاته از صبحانهای ساده در خانههای ایتالیایی، به یکی از نمادهای فرهنگ مدرن قهوه در سراسر دنیا بدل شده است.
برای داشتن لاتهای با طعمی متفاوت و خاص، میتوانید از گزینههای متنوع موجود در بخش خرید قهوه ترکیبی دیدن کنید.

انواع کافه لاته
اگرچه پایه اصلی همه لاتهها ترکیب اسپرسو و شیر بخار دادهشده است، اما در سالهای اخیر تنوعی چشمگیر در این نوشیدنی ایجاد شده که هم از نظر طعم و هم از نظر ظاهر، تجربهای متفاوت برای مصرفکننده فراهم میکند. در ادامه با رایجترین انواع کافه لاته آشنا میشویم:

۱. لاته کلاسیک (Classic Caffè Latte)
نسخه سنتی و اصلی این نوشیدنی است؛ شامل یک شات اسپرسو، مقدار زیادی شیر بخار دادهشده و لایه نازکی از فوم شیر. طعم آن ملایم، متعادل و برای کسانی که طعم تند اسپرسو را نمیپسندند، بسیار مناسب است.
۲. وانیلا لاته (Vanilla Latte)
در این نوع، به ترکیب سنتی لاته، شربت وانیل افزوده میشود. وانیل طعمی شیرین و نرم به نوشیدنی میدهد و آن را برای مصرف روزانه یا صبحگاهی محبوبتر میکند.
۳. کارامل لاته (Caramel Latte)
کارامل لاته با اضافه شدن شربت یا سس کارامل، طعمی شیرینتر و غلیظتر پیدا میکند. معمولاً روی آن سس کارامل نیز تزئین میشود و یکی از پرطرفدارترین طعمهای سفارشی در کافیشاپهاست.
۴. موکا لاته (Mocha Latte)
ترکیبی از اسپرسو، شیر بخار دادهشده و شکلات داغ یا شربت شکلاتی. موکا لاته تعادلی بین قهوه و شکلات ایجاد میکند و برای دوستداران طعم شیرینتر و شکلاتی، گزینهای عالی است.
۵. آیس لاته (Iced Latte)
همان ترکیب لاته کلاسیک است اما بهصورت سرد سرو میشود. معمولاً اسپرسو را با یخ و شیر سرد ترکیب میکنند. گزینهای سبک و خنک برای روزهای گرم تابستان
۶. لاته گیاهی (Plant-based Latte)
در این مدل، شیر گاوی با شیرهای گیاهی مثل شیر بادام، شیر جو، شیر نارگیل یا شیر سویا جایگزین میشود. این نوشیدنیها برای افرادی که رژیم وگان دارند یا به لبنیات حساسیت دارند، مناسباند.
۷. پامپکین اسپایس لاته (Pumpkin Spice Latte)
یک نوشیدنی فصلی بسیار محبوب، مخصوصاً در پاییز، که ترکیبی از اسپرسو، شیر، پوره کدو حلوایی، شکر، ادویههایی مثل دارچین و جوز هندی است. این لاته رایحهای گرم و دلنشین دارد و در بسیاری از کشورها به نماد پاییز تبدیل شده است.
۸. لاته ماکیاتو (Latte Macchiato)
در ظاهر مشابه لاته است، اما ترتیب اضافه شدن مواد برعکس میشود: اول شیر بخار دادهشده در فنجان ریخته میشود و سپس اسپرسو روی آن افزوده میشود که لایههای مجزای زیبایی در فنجان ایجاد میکند. تفاوت این مدل بیشتر در ظاهر و شدت طعم قهوه است.
این تنوع گسترده در انواع لاته باعث شده تا هر کسی با هر ذائقهای بتواند گزینهای مناسب برای خود پیدا کند؛ از علاقهمندان به طعمهای کلاسیک گرفته تا کسانی که به دنبال تجربههای خلاقانهتر هستند.
طعم و ویژگیهای اصلی قهوه لاته
قهوه لاته طعمی لطیف، متعادل و خامهای دارد که آن را به یکی از محبوبترین نوشیدنیهای قهوه در جهان تبدیل کرده است. ترکیب اسپرسوی غلیظ با حجم زیادی از شیر بخار دادهشده، باعث میشود تلخی ذاتی قهوه کمرنگتر شده و طعمی نرم و دلنشین در دهان شکل بگیرد. این طعم ملایم، بهویژه برای کسانی که تازه وارد دنیای قهوه شدهاند یا طعمهای تند را نمیپسندند، بسیار خوشایند است.
یکی از ویژگیهای اصلی لاته، بافت خامهای و یکدست آن است. شیر بخار دادهشده با ایجاد یک فوم سبک و لطیف در سطح نوشیدنی، هم از نظر بصری جذابیت دارد و هم به بافت دهانی نرم آن کمک میکند. به همین دلیل لاته اغلب پایهی هنر قهوه یا همان لاته آرت نیز هست، جایی که با استفاده از فوم شیر روی سطح نوشیدنی طرحهای زیبایی ایجاد میشود. همچنین، انعطافپذیری بالای لاته در پذیرش طعمدهندهها و شیرهای مختلف باعث شده این نوشیدنی در فهرست منوی هر کافیشاپی، در انواع گوناگون عرضه شود. از لاته با شیر بادام و طعم وانیل گرفته تا لاته شکلاتی یا کاراملی، هر ترکیب میتواند تجربهای جدید و منحصربهفرد از یک نوشیدنی آشنا ایجاد کند.

کالری لاته چقدر است؟
کالری قهوه لاته بستگی مستقیم به نوع شیر، اندازه فنجان و افزودنیهایی مانند شکر یا شربت دارد. بهصورت پایه، یک فنجان متوسط قهوه لاته که با شیر گاو پرچرب و یک شات اسپرسو تهیه شده باشد، حدود ۱۲۰ تا ۱۶۰ کیلوکالری انرژی دارد. البته اگر از شیر کمچرب استفاده شود، این مقدار به حدود ۹۰ تا ۱۱۰ کالری کاهش مییابد. در مقابل، استفاده از شیرهای گیاهی (مثل شیر بادام یا جو دوسر) بسته به برند و ترکیبات، میتواند کالری را بیشتر یا کمتر کند.
اگر به لاته شربتهایی مانند وانیل، کارامل یا شکلات اضافه شود، میزان کالری بهطور چشمگیری افزایش مییابد؛ گاهی حتی تا ۲۵۰ کالری یا بیشتر برای یک لیوان متوسط. بنابراین، اگر فردی به دنبال رژیم غذایی کمکالری یا کنترل وزن است، انتخاب نوع شیر و حذف افزودنیهای شیرینکننده در لاته میتواند تأثیر زیادی در مصرف روزانه کالری داشته باشد.
لاته آرت چیست؟
لاته آرت (Latte Art) یا همان هنر قهوه، به طراحیهایی گفته میشود که روی سطح قهوه لاته با استفاده از فوم شیر ایجاد میشوند. این هنر، نتیجهی ترکیب دقیق شیر بخار دادهشده با اسپرسو و مهارتی است که باریستا (قهوهساز) در ریختن شیر از خود نشان میدهد. لاته آرت نهتنها جنبهی زیباییشناسانه دارد، بلکه نشانهای از کیفیت قهوه، مهارت باریستا و هماهنگی میان اجزای نوشیدنی است.
فوم شیر مناسب برای لاته آرت باید بافتی نرم، یکدست و میکروفومی (microfoam) داشته باشد؛ بهعبارتدیگر، حاوی حبابهای بسیار ریز که باعث میشود روی سطح قهوه بهراحتی شناور بماند و امکان ایجاد نقشهای دقیق را فراهم کند. اسپرسو هم باید دارای کرمای (crema) خوب و یکدست باشد، چراکه کرما همان سطح طلاییرنگی است که شیر روی آن ریخته میشود و نقش بوم نقاشی را ایفا میکند.
طرحهایی که در لاته آرت دیده میشوند میتوانند ساده باشند، مثل قلب یا برگ سرخس (تکنیک رزتا)، یا پیچیدهتر مانند گلها، حیوانات، و حتی چهرههای کارتونی که با تکنیکهای پیشرفتهتری مانند etching یا استفاده از ابزارهای مخصوص ایجاد میشوند.
در مجموع، لاته آرت فراتر از یک تزئین سادهست؛ بیانگر دقت، مهارت، و توجه به جزئیاتیست که لذت نوشیدن یک فنجان قهوه را دوچندان میکند. این هنر در سالهای اخیر به یکی از معیارهای کیفیت کافیشاپها و حتی مسابقات بینالمللی قهوه تبدیل شده است.

فرق اصلی لاته با سایر نوشیدنی های قهوه دیگر
قهوه لاته با اینکه از خانواده نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو است، اما بهدلیل نسبت بالای شیر در ترکیبش، از بسیاری از نوشیدنیهای مشابه خود متمایز میشود. در واقع، لاته را میتوان متعادلترین و نرمترین نوشیدنی بر پایه اسپرسو دانست که تلخی قهوه را کاهش داده و طعمی لطیف و خامهای به نوشیدنی میدهد. این ویژگی آن را از گزینههایی مانند اسپرسو، ماکیاتو یا حتی کاپوچینو جدا میکند.
برخلاف اسپرسو که قهوهای خالص، تند و غلیظ است و تنها در حجمی کم سرو میشود، لاته بهدلیل حجم زیاد شیر، نوشیدنیای حجیمتر و ملایمتر است. ماکیاتو نیز شباهتهایی به لاته دارد، اما مقدار شیر آن بسیار کمتر و معمولاً فقط چند قطره شیر فومی روی اسپرسو ریخته میشود. بنابراین در ماکیاتو طعم قهوه غالب است، در حالی که در لاته، طعم شیر و لطافت بافت نوشیدنی برجستهتر است.
در مقایسه با کاپوچینو که توازن سهگانهای میان اسپرسو، شیر بخار دادهشده و فوم ضخیم دارد، لاته از فوم کمتری بهره میبرد و تمرکز بیشتری بر شیر دارد. همچنین، فوم در کاپوچینو خشکتر و ضخیمتر است، در حالی که فوم لاته نرمتر و سبکتر است و بیشتر برای طراحیهای لاته آرت بهکار میرود. در نهایت، نوشیدنیهایی مثل فلت وایت یا کورتادو نیز ممکن است شباهتهایی در ظاهر داشته باشند، اما آنها معمولاً با نسبتهای متفاوتی از شیر و اسپرسو تهیه میشوند و طعم قهوه در آنها قویتر و برجستهتر است. بنابراین، آنچه لاته را از سایر نوشیدنیهای خانواده اسپرسو جدا میکند، نسبت بالا و غالب شیر، بافت خامهای، و طعمی لطیف و متعادل است که آن را به گزینهای محبوب برای افرادی تبدیل کرده که طعم ملایمتر و حس نوشیدنی گرم و دلپذیر را ترجیح میدهند.

ویژگیهای یک لاته باکیفیت و اصیل
برای تشخیص یک لاته واقعاً باکیفیت، باید به ترکیبی از عوامل توجه کرد که هم به ظاهر و هم به طعم نوشیدنی مربوط میشوند. یک لاته اصیل نهتنها باید از مواد اولیه مناسب تهیه شده باشد، بلکه باید توسط فردی ماهر با رعایت اصول درست تهیه شود. در ادامه، مهمترین ویژگیهای یک لاته خوب را مرور میکنیم:
۱. نسبت متعادل شیر و اسپرسو
لاته اصیل معمولاً با یک شات اسپرسو (برای فنجان کوچک) یا دو شات (برای فنجان بزرگتر) و مقدار بیشتری شیر تهیه میشود. اگر اسپرسو خیلی کم باشد، طعم قهوه به چشم نمیآید و اگر بیش از حد باشد، تلخی نوشیدنی غالب میشود.
۲. شیر بخار دادهشده با بافت میکروفوم
شیر بخار دادهشده باید بافتی ابری، لطیف و بدون حبابهای درشت داشته باشد. این فوم نرم، باعث یکدستی در نوشیدنی و همچنین ایجاد ظاهری صاف و براق میشود. فوم نباید زیاد ضخیم یا خیلی سبک باشد.
۳. دمای مناسب شیر
شیر نباید بیش از حد داغ شود. دمای ایدهآل بین ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتیگراد است. شیر بیش از این دما، طعم سوختگی میگیرد و باعث از بین رفتن شیرینی طبیعی آن میشود.
۴. اسپرسوی باکیفیت و تازهعصارهگیریشده
کیفیت اسپرسو پایهی اصلی لاته است. اسپرسو باید کرمای خوبی داشته باشد، رنگ طلایی و مزهای متعادل با تهمزهای شکلاتی یا فندقی که نشانهای از عصارهگیری درست و دانه مرغوب است.
۵. ظاهر یکدست و جذاب (لاته آرت)
در یک لاته باکیفیت، فوم شیر با اسپرسو کاملاً ترکیب شده و سطح نوشیدنی صاف، براق و همراه با طرحی ساده و تمیز است. نبود لاته آرت الزاماً به معنای کیفیت پایین نیست، اما وجود آن نشانهای از مهارت باریستا و انسجام نوشیدنیست.
۶. طعم متعادل و لطیف
لاته نباید بیش از حد شیرین یا تلخ باشد. طعم باید متعادل، خامهای و دلنشین باشد بهطوری که نه قهوه و نه شیر بهتنهایی غالب شوند. هدف، رسیدن به یک تجربه نرم و خوشایند در دهان است.
در نهایت، لاتهای که همه این ویژگیها را در خود دارد، نهتنها یک نوشیدنی ساده، بلکه تجربهای لذتبخش از هنر قهوه محسوب میشود.
لاته، یک نوشیدنی همیشه محبوب و پرطرفدار!
قهوه لاته یکی از محبوبترین و دوستداشتنیترین نوشیدنیهای دنیای قهوه است که با ترکیب ساده اما دقیق اسپرسو و شیر بخار دادهشده، طعمی ملایم، لطیف و دلپذیر را ارائه میدهد. از ریشههای سنتیاش در فرهنگ ایتالیایی گرفته تا نسخههای متنوع و خلاقانهی امروزیاش در کافههای سراسر جهان، لاته به نوشیدنیای فراتر از یک فنجان قهوه تبدیل شده؛ نمادی از سلیقه، آرامش و هنر.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم نگاهی جامع به چیستی لاته، تاریخچه آن، انواع مختلف، ویژگیهای طعمی، تفاوتها با سایر نوشیدنیها و حتی نکاتی درباره لاته آرت و کالری آن داشته باشیم. در کنار این موارد، به دغدغههای رایج کاربران نیز پاسخ دادیم تا درک کاملتری از این نوشیدنی محبوب حاصل شود. چه در خانه آن را آماده کنید و چه در کافهای تخصصی بنوشید، لاته فرصتی است برای تجربهی لحظاتی گرم، متعادل و دلنشین.
سوالات متداول
آیا لاته برای کسانی که طعم تلخ قهوه را دوست ندارند مناسب است؟
بله، چون لاته حجم زیادی شیر دارد و طعم تلخ اسپرسو را ملایم میکند.
کدام نوع شیر برای تهیه لاته طعم بهتری میدهد؟
شیر گاوی پرچرب، بافتی خامهایتر و فومی بهتر ایجاد میکند، اما شیر جو یا بادام هم برای طعم خاص و رژیمهای خاص محبوباند.
تفاوت فوم شیر در لاته با کاپوچینو چیه؟
در لاته، فوم نازکتر و لطیفتره؛ اما در کاپوچینو فوم ضخیمتر و هوادهیشدهتره.
آیا میشه لاته رو بدون دستگاه اسپرسوساز درست کرد؟
بله، با قهوه غلیظ مثل موکاپات و شیر گرم کفدار، میتونید یه لاته خونگی بسازید.
چقدر کافئین در یک فنجان لاته هست؟
معمولاً برابر با یک شات اسپرسو؛ حدود ۶۰ تا ۸۰ میلیگرم بسته به نوع قهوه.
آیا لاته آرت فقط جنبه تزئینی داره یا بر کیفیت تأثیر داره؟
هرچند جنبه زیباییشناسانه داره، ولی نشوندهندهی کیفیت فوم و مهارت باریستاست.
فرق بین لاته و فلت وایت چیه؟
فلت وایت شیر کمتر و فوم نازکتری داره، بنابراین طعم قهوه توش قویتر احساس میشه.
آیا لاته باعث اضافهوزن میشه؟
اگر با شیر پرچرب و شربتهای شیرین تهیه بشه، بله ممکنه کالری بالایی داشته باشه.
آیا لاته برای افراد دارای عدم تحمل لاکتوز مناسب هست؟
بله، میتونن از شیرهای گیاهی مثل شیر بادام یا جو استفاده کنن.
چرا بعضی لاتهها طعم آبکی دارن؟
ممکنه به خاطر شیر بیش از حد، یا قهوهای با کیفیت پایین و اسپرسوی رقیق باشه.
