برای بسیاری نوشیدن قهوه به معنای انرژی، کارآمدی و سرعت بیشتر در انجام کارهای روزمره است و گاهی بدون آنکه متوجه باشیم بشدت وابسته اش می شویم.
آیا قهوه اعتیاد آور است؟ اعتیاد به قهوه یا اعتیاد به کافئین، استفاده بیش از حد و مضر از قهوه در یک دوره زمانی معین است. به طوری که تأثیرات منفی بر سلامت، تعاملات اجتماعی یا سایر بخش‌های زندگی شما می‌گذارد.
همانطور که خود ما تجربه کرده‌ایم و یا از منابع مختلف درباره آن خوانده‌ایم، قهوه دارای تعداد زیادی اثرات مثبت برای ما و سلامتیمان است. تحقیقات بر روی تاثیرات مصرف قهوه و مواد محرک موجود در آن، نتایجی را نشان می‌دهد. این موضوع خبر از بهبود خلق و خو، تسکین سردرد و شاید کاهش خطر سایر مسائل مهم پزشکی مانند سکته مغزی، پارکینسون و آلزایمر می‌دهد.
با این حال، برخی از افراد در نتیجه استفاده از قهوه مشکلات منفی را تجربه می کنند. اگرچه نادر است، اما اوردوز بر اثر کافیین هم وجود داشته است. ابتدا یک سری موارد را درباره کافئین توضیح میدهیم سپس درباره قهوه و علائم اعتیاد به آن صحبت میکنیم. پس تا به انتها این مقاله همراه ما باشید.
کافئین چیست؟
شاید نام کافئین را هزاران بار شنیده باشید، اما می‌خواهیم کمی دقیق تر به آن نگاه کنیم. کافئین یک محرک طبیعی است که بیشتر در چای، قهوه و گیاه کاکائو یافت می‌شود.
کافئین ماده تلخی است که به طور طبیعی در بیش از 60 گیاه وجود دارد از جمله:
- دانه های قهوه
- برگ های چای
- آجیل کولا که برای طعم دادن به نوشابه های کولا استفاده می‌شود.
- دانه کاکائو که برای تهیه محصولات شکلاتی استفاده می شود.
همچنین کافئین مصنوعی (ساخت بشر) وجود دارد که به برخی داروها، غذاها و نوشیدنی ها اضافه می‌گردد. به عنوان مثال، برخی از مسکن ها، داروهای سرماخوردگی و داروهای بدون نسخه برای هوشیاری حاوی کافئین مصنوعی هستند. نوشیدنی‌های انرژی‌زا و آدامس‌ها نیز از جمله این موارد هستند.
اکثر مردم کافئین را از نوشیدنی ها جذب می کنند. مقدار کافئین در نوشیدنی‌های مختلف میتواند بسیار متفاوت باشد، اما به طور کلی به این صورت است:
- یک فنجان قهوه 220 گرمی: 95-200 میلی گرم
- یک قوطی 340 گرم نوشابه: 35-45 میلی گرم
- یک نوشیدنی انرژی زا 220 گرمی: 70-100 میلی گرم
- یک فنجان چای 220 گرمی اونس: 14-60 میلی گرم
مورخان بنابر شواهد تاریخی اولین چای دم کرده را در 2737 قبل از میلاد تخمین زده‌اند. طبق گزارش ها، سال ها بعد قهوه توسط یک چوپان اتیوپیایی کشف شد که متوجه انرژی اضافی بزهایش پس از مصرف آن شد. نوشابه های کافئین دار در اواخر دهه 1800 وارد بازار شدند و نوشیدنی های انرژی زا نیز بعد از آن به بازار آمدند.
امروزه، 80 درصد از جمعیت جهان هر روز یک محصول کافئین دار مصرف می کنند.
کافئین چه تاثیری بر بدن دارد؟
کافئین از معده و روده کوچک وارد جریان خون شما می شود. هنگامی که کافئین وارد جریان خون شما می شود، سیستم عصبی مرکزی شما – اعصاب، مغز و نخاع – را تحریک می کند تا احساس بیداری و هوشیاری بیشتری داشته باشید. اگر هر روز صبح خود را با قهوه شروع میکنید، بد نیست درباره نوشیدن قهوه ناشتا نیز مطالعه کنید.
کافئین خستگی را کاهش می دهد و تمرکز را بهبود می بخشد. همچنین باعث ترشح اسید در معده می شود و ممکن است پس از مصرف کافئین دچار سوزش سر دل یا سوء هاضمه شوید.
وقتی کافئین می نوشید یا می خورید، سیگنال دهی دوپامین در مغز شما افزایش می‌یابد. دوپامین یک ماده شیمیایی است که به کنترل انگیزه، احساسات و حرکت کمک می کند. وقتی سیگنالینگ افزایش باید احساس هوشیاری و بیداری بیشتری کنید.
آیا کافئین اعتیادآور است؟
بدن بسیاری از افراد نسبت به کافئین مقاومت کند. این بدان معناست که بدن شما هر روز به مصرف کافئین عادت می کند. با گذشت زمان، ممکن است متوجه شوید که باید مصرف کافئین خود را افزایش دهید تا به اثرات مطلوب هوشیاری و توانایی تمرکز دست پیدا کنید.
اگر نیاز دارید تا مصرف کافئین خود را کم کنید و یا نگران هستید که به کافئین وابستگی پیدا کنید، انواع محصولات کم کافئین و تاره برشت زیر مناسب شما هستند.
قهوه اتیوپی یرگاچف تازه برشت مدیوم
براساس وزن از: تومان۹۹,۰۰۰
قهوه برزیل سانتوس تازه برشت مدیوم
براساس وزن از: تومان۲۸۵,۰۰۰قهوه نیکاراگوئه تازه برشت مدیوم
براساس وزن از: تومان۶۷,۰۰۰قهوه پرمیوم اتیوپی برشت مدیوم
براساس وزن از: تومان۷۵,۰۰۰
چه مقدار استفاده از کافئین مجاز است؟
یک فرد بالغ به طور متوسط 200 میلی گرم کافئین در روز مصرف می کند. این معادل دو فنجان قهوه است. مصرف حداکثر 400 میلی گرم یا چهار فنجان قهوه برای اکثر افراد مشکلی ایجاد نمی کند. اما، کافئین بسته به اندازه، جنسیت و حساسیت افراد به آن، تأثیر متفاوتی بر آنها می گذارد.
اگر به کافئین حساس هستید، حتی مقادیر متوسط آن می تواند باعث بی خوابی (مشکل در خواب)، ضربان قلب سریع، اضطراب و احساس بی قراری شود. کارشناسان بهداشت و تغذیه موافق هستند که مصرف بیش از 600 میلی گرم کافئین در روز (معادل چهار تا هفت فنجان قهوه) بیش از حد است.
ماندگاری کافئین در بدن انسان چقدر است؟
اثرات کافئین را می‌توان بلافاصله و یا تا 15 دقیقه پس از مصرف آن احساس کرد. سطح کافئین در خون شما حدود یک ساعت بعد به اوج خود می‌رسد و برای اکثر افراد چندین ساعت در این سطح باقی می ماند. شش ساعت پس از مصرف کافئین، نیمی از اثرات آن هنوز در بدن شما وجود دارد. پاکسازی کامل کافئین از جریان خون می تواند تا 10 ساعت طول بکشد.
اگر دارای بیماری های زمینه ای هستید، مطالبی مانند رابطه بین قهوه و سرطان سینه و اثر قهوه بر تیروئید و قهوه و میگرن میتواند به شما کمک کند تا فواید و ریسک‌های مصرف قهوه را بهتر بشناسید.
قهوه و اعتیاد به آن
زمانی که قهوه مشکل ساز می شود، زمانی است که زندگی شما را به شکلی منفی مختل می کند، اما نمی‌توانید مصرف آن را متوقف کنید، یا آن را در مقادیری مصرف می کنید که به طور بالقوه برای سلامتی شما خطرناک است، علیرغم اینکه می‌دانید ممکنه از نظر روحی یا جسمی به شما آسیب برساند.
چگونه قهوه می تواند بر سلامت شما تأثیر منفی بگذارد
قهوه اثرات مختلفی بر بدن دارد که به طور بالقوه برای سلامتی مضر است. ارتباط قهوه با افزایش فشار خون و تغییرات ضربان قلب وجود دارد. همچنین این سوال وجود دارد که آیا قهوه ممکن است با افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان مرتبط باشد یا خیر. قهوه اگر شش ساعت قبل از خواب مصرف شود با ایجاد اختلال در خواب، میتواند سلامتی شما رو به خطر اندازد.
علائم اعتیاد به قهوه
از آنجایی که قهوه یک محرک است، مصرف بیش از حد آن می تواند باعث ایجاد مجموعه ای از علائم مرتبط با تحریک مغز و سیستم عصبی شود. علائم اعتیاد به قهوه عبارتند از:
- سرگیجه
- احساس لرزش
- سردرد
- افزایش فشار خون
- عصبی بودن
- ضربان قلب یا سایر ناهنجاری های ضربان قلب
- مشکلات خواب
مانند تمام اعتیادها، اثرات لذت بخش قهوه نیز گاهی اوقات می تواند سایر مسائل را پنهان کند. کمبود انرژی و افسردگی ممکن است زمینه ساز اعتیاد به قهوه باشد. بعضی افراد ممکن است برای جبران اختلالات خواب به قهوه اعتماد کنند.
علائم ترک قهوه
همانطور که مصرف بیش از حد قهوه می تواند مشکلاتی ایجاد کند، حذف ناگهانی آن از رژیم غذایی نیز می تواند منجر به مشکلاتی شود. علامتی که اغلب توسط افرادی که دچار ترک ترک کافئین یا قهوه می شوند متوجه آن می شود سردرد است که ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. البته برخی باورهای غلط درباره قهوه نیز وجود دارد که بهتر است درباره آن بیشتر مطالعه شود.
سایر علائم ترک قهوه یا عوارض ترک قهوه عبارتند از:
- احساس خستگی یا خواب آلودگی
- کاهش هوشیاری ذهنی
- زمان واکنش کندتر
- عملکرد بدتر در وظایف حافظه
اعتیاد به قهوه می تواند مانند سایر اختلالات به نظر برسد
از اونجایی که اعتیاد به قهوه مانند اعتیاد به مواد هست ممکن است اختلالات آن مانند بیماری و علائم ترک موادمخدر به نظر برسد. به عنوان مثال، مسمومیت با قهوه علائمی را ایجاد می‌کند که به راحتی میتواند با اختلالات اضطرابی مانند حملات پنیک اشتباه گرفته شود.
قهوه بیش از حد نیز میتواند با تشدید احساس نگرانی، ایجاد افکار تند، افزایش ضربان قلب و جلوگیری از آرامش و خواب با کیفیت، علائم این اختلالات را بدتر کند. همچنین ممکن است با علائم ترک مواد دیگر مانند آمفتامین و کوکائین اشتباه گرفته شود.
چه کسانی باید از قهوه اجتناب کنند؟
داشتن قهوه در رژیم غذایی برای همه بی خطر نیست.
اگر جزو موارد زیر هستید از آشامیدن قهوه بپرهیزید
- هر گونه اختلال خواب مانند بی خوابی داشته باشید.
- زخم داشته باشید.
- حامله هستند
- در حال شیردهی هستند.
- میگرن یا سردرد مزمن داشته باشید.
- فشار خون بالا دارند.
- برخی از محرک ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای آسم و داروهای قلب را مصرف کنید.
- کودک یا نوجوان هستند.
- اضطراب داشته باشید.
- ضربان قلب تند یا نامنظم داشته باشید.
سوالات متداول
شما ممکن است علائمی مانند سردرد، اضطراب، خستگی، اختلال عملکرد شناختی، افت انرژی، خواب آلودگی، تغییر در خلق و خو و غیره را تجربه نمایید.
برخی نوشیدنی‌هایی مانند ترکیب آب با لیموی طبیعی، آب و سرکه سیب، اسموتی پروتئین دار یا گیاهی، چای با زنجبیل، چای با دارچین، چای سبز و انواع دمنوش‌ها را پیشنهاد می‌دهند. قهوه خرما و ریشه کاسنی نیز با توجه به طعم نزدیک به قهوه و بدون کافئین بودن مناسب می‌توانند باشند.
برای افراد متفاوت با توجه به شرایط مانند سن، توده بدنی و میزان عادت به مصرف کافئین، ترک قهوه ممکن است متفاوت باشد. اما ترک قهوه چند روز طول میکشد؟ به طور میانگین 2 الی 9 روز حداقل زمان نیاز دارید.
نکات نهایی برای ترک قهوه چیست؟
به آرامی میزان قهوه را در رژیم غذایی خود کاهش دهید. این اشتباه را نکنید که کاملا مصرفش رو متوقف کنید. احتمالاً علائم ترک را تجربه خواهید کرد، اجتناب از علائم ترک ترک کافئین یکی از شایع ترین دلایلی است که باعث می شود افراد به عادت خود به قهوه ادامه دهند.
برخی افراد این سوال را میپرسند که ترک قهوه چند روز طول میکشد؟ برای کاهش موفقیت آمیز مصرف قهوه، به تدریج میزان قهوه را که در روز مصرف می کنید، کاهش دهید. شروع به جایگزینی قهوه با آب کنید. آب یک انتخاب سالم است و نیاز به نوشیدن مایعات را برطرف می‌کند. آب همچنین به طور طبیعی کافئین را از بدن شما دفع می کند و شما را هیدراته نگه می دارد.
به تدریج از مصرف قهوه معمولی را به قهوه بدون کافئین تغییر دهید. ابتدا قهوه معمولی و بدون کافئین را به‌طور متناوب تغییر دهید. کاهش تدریجی مصرف کافئین در طی دو تا سه هفته به شما کمک می کند تا عادت خود را بدون ایجاد علائم ترک با موفقیت تکمیل کنید.
امیدواریم شما با خواندن این مقاله، با کافئین و اعتیاد به قهوه بیشتر آشنا شده باشید، سوالات و نظرات خودتون رو با ما در بخش کامنت در پایین همین صفحه به اشتراک بگذارید.
منابع: addictioncenter.com, verywellmind.com, webmd.com, healthline.com
چند روز میکشه تا علائم ترک تموم شن و دوباره مثل قبل بشیم؟