یکی از قهوه‌های محبوب در جهان اسپرسو است که برای تهیهٔ انواع مختلف نوشیدنی‌ها مثل لاته، آفوگاتو، کاپوچینو، آمریکانو، موکا و… استفاده میشود. این نوشیدنی را به دو روش می‌توان تهیه کرد. یکی استفاده از موکاپات و دیگری ماشین‌های اسپرسوساز. اما کدام اسپرسوی بهتری درست می‌کند؟ موکاپات یا اسپرسوساز؟ اگر از مادربزرگ‌های ایتالیایی بپرسید، برای اینکه ثابت کنند بهترین اسپرسو را موکاپات درست می‌کند کلی صغری‌کبری می‌چینند. اگر هم این سوال را از باریستا‌های حرفه‌ای بپرسید، سر ماشین اسپرسوساز چند میلیونی‌شان قسم می‌خورند. اما کدام درست می‌گوید؟ تفاوت موکاپات و اسپرسوساز در چیست؟ بیایید خودمان بررسی کنیم و پاسخ را بیابیم.
اسپرسوی واقعی
قبل از اینکه سراغ مقایسهٔ موکاپات و اسپرسوساز برویم و فرق موکاپات با اسپرسوساز را توضیح دهیم، باید بدانیم اسپرسو چیست. اسپرسو درواقع روشی است برای تهیهٔ قهوه که اولین بار در ایتالیا استفاده می‌کردند. در این روش آب با دمای نزدیک به جوش در اثر فشار بخار از قهوهٔ ریز آسیاب شده عبور می‌کند و هرچه فشار بخار بیشتر باشد زمان تهیهٔ قهوه کمتر میشود. در نهایت نوشیدنی غلیظ با کافئین زیاد به ما می‌دهد.
اسپرسو همیشه به‌خاطر توانایی ایجاد طعم‌های قوی و برجسته کردن طعم‌های منحصربه‌فرد قهوه ستایش میشود. طعم‌هایی که در سایر روش‌های دم‌آوری مخفی می‌ماند. حالا می‌خواهیم ببینیم اسپرسوی کدام وسیله به تعریف آن نزدیک‌تر است و فرق قهوه اسپرسو ساز با موکاپات در چیست ؟
شباهت‌ها
موکاپات و اسپرسوساز شباهت‌های کمی با هم دارند اما قهوه‌ای که هر دو درست می‌کنند را اسپرسو می‌گویند. هردو قهوه‌ای غلیظ به ما می‌دهند که دراثر عبور آب داغ از پودر قهوه تهیه میشود. هردو هم با گرم کردن آب، فشار بخار لازم برای تهیهٔ قهوه را ایجاد می‌کنند. بجز این دو ویژگی، این دو وسیله و قهوه‌ای که با هرکدام می‌توان تهیه کرد تفاوت‌های زیادی با هم دارند.
تفاوت‌ها
آمار خرید موکاپات و اسپرسوساز تقریباً با هم برابر است. اما این دو تفاوت‌های بسیاری با هم دارند. بیایید بررسی کنیم ببینیم این تفاوت‌ها چیست و کدام بهتر است.
راحتی کار
اگر کار کردن با دستگاه‌ها را یاد گرفته باشیم اسپرسو درست کردن به راحتی آب خوردن است. متغیر‌های زیادی وجود دارد که باید آن‌ها را کنترل کنیم تا شات اسپرسوی خوبی تهیه کنیم. به‌خاطر غلظت آن، کوچکترین اشتباه می‌تواند تاثیر زیادی روی عطر و طعم آن داشته باشد. حال اگر بخواهیم برای درست کردن آن از ماشین اسپرسوساز استفاده کنیم باید بیشتر حواسمان را جمع کنیم. چون اسپرسوسازها پیچیده‌تر و حساس‌تر از موکاپات هستند و به مراقبت بیشتر نیاز دارند. شاید کمی پیچیده به‌نظر برسد اما وقتی اسپرسوی خوش‌عطر و طعمی درست کنیم پاداش تلاشمان را می‌گیریم.
قهوه درست کردن با موکاپات از اسپرسوسازها بسیار راحت‌تر است. کمی طول می‌کشد تا روال کار دستتان بیاید و یاد بگیرید که باید حواستان به چه چیز‌هایی باشد اما چند بار که با آن کار کنید می‌بینید که به‌راحتی می‌توانید با آن قهوه درست کنید.
زمان تهیه
برای تهیهٔ اسپرسو با موکاپات، اگر بخواهیم کل فرایند، از شروع گرم کردن آب تا شنیدن صدای آماده بودن قهوه را درنظر بگیریم، حدود ۱۰ دقیقه زمان لازم است. به مرور زمان می‌توانید سرعت خود را افزایش دهید و زمان کمتری صرف تهیهٔ قهوه کنید.
تهیهٔ اسپرسو با اسپرسوساز تنها ۲۵ تا ۳۰ ثانیه زمان می‌برد. اما قبل از شروع کار باید دستگاه را گرم کنیم. بنابراین کل زمان تهیهٔ اسپرسو با اسپرسوساز ۵ تا ۷ دقیقه است که به مرور می‌توان با تمرین و افزایش سرعت عمل آن را به زیر ۴ دقیقه رساند.
این نکته هم نباید فراموش شود که یاد گرفتن نحوهٔ کار با موکاپات بسیار کمتر از یاد گرفتن نحوهٔ کار با دستگاه اسپرسوساز زمان می‌برد.
فشار بخار
موکاپات با کمک فشار بخار، آب را از مخزن قهوه عبور می‌دهد. فشاری که موکاپات می‌تواند ایجاد کند تقریباً ۱ تا ۱.۵ بار است. درصورتی که برای تهیهٔ اسپرسوی واقعی به فشاری حدود ۹ بار نیاز است تا عصاره گیری کامل انجام شود. به‌خاطر همین نمی‌توانیم با موکاپات قهوه‌ای با طعم، عطر و چربی اسپرسوساز درست کنیم. برای گرفتن کرما هم کمی با چالش مواجه می‌شویم و درنهایت قهوه‌ای که با آن درست می‌کنیم به اندازهٔ قهوه‌ای که با اسپرسوساز درست می‌کنیم پرملات نیست.
در موکاپات تنها از حرارت اجاق برای گرم کردن آب و ایجاد فشار بخار استفاده میشود. درحالی که در اسپرسوساز از المنت‌های حرارتی، موتور و نیروی برق استفاده میشود و فشار بخاری حدود ۹ بار تولید میشود تا بتوانیم اسپرسوی واقعی تهیه کنیم.
قهوه تازه ترکیبی سوپرکرما Super Crema Blend
براساس وزن از: تومان۱۸۰,۰۰۰قهوه تازه ترکیبی فول دارک Full Dark
براساس وزن از: تومان۱۴۵,۰۰۰قهوه تازه ترکیبی دارک کارامل Dark Caramel
براساس وزن از: تومان۲۲۵,۰۰۰قهوه تازه ترکیبی سوئیت چاکلت Sweet Chocolate Blend
براساس وزن از: تومان۲۰۰,۰۰۰طعم
نام دیگر موکاپات اسپرسوساز روگازی است. زیرا طعم قهوه‌ای که درست می‌کند نزدیک‌ترین طعم به اسپرسو است. اما نه دقیقاً همان طعم. از آن‌جا که موکاپات هم برای درست کردن قهوه از فشار بخار استفاده می‌کند قهوه‌ای که با آن درست می‌کنیم نسبت به روش‌های دم‌آوری دیگر عطر و طعم قوی‌تری دارد و می‌تواند کمی کرما هم تولید کند.
البته اسپرسوی تیره و شفاف با کرمای زیاد چیزی فراتر از قهوهٔ غلیظ است. اسپرسو روشی کاملاً متفاوت برای درست کردن قهوه است که باعث ایجاد عطر و طعم قوی و پیچیده همراه با کرما میشود و تا به امروز ماشین اسپرسوساز در این زمینه یکه‌تاز بوده است.
غلظت قهوه
قهوهٔ تهیه شده با هر دو دستگاه به قدری غلیظ هست که بتوان از آن برای تهیهٔ نوشیدنی‌های بر پایهٔ اسپرسو استفاده کرد. اما چون اسپرسوی تهیه شده با ماشین اسپرسوساز غلیظ‌تر است، برای تهیهٔ انواع نوشیدنی بهتر است. برای مثال کاپوچینویی که با اسپرسوی ماشین اسپرسوساز درست شده باشد پروپیمان‌تر از کاپوچینویی است که با اسپرسوی موکاپات درست شده باشد.
اگر بخواهیم مقایسه کنیم، اسپرسوی موکاپات ۲ تا ۳ برابر غلیظ‌تر از قهوه‌های دمی است اما اسپرسوی ماشین اسپرسوساز ۵ تا ۸ برابر غلیظ‌تر از قهوه‌های دمی است.
ظرفیت
موکاپات‌‌ها اندازه‌های مختلف دارند و ظرفیت هرکدام از ۱ تا ۱۲ فنجان است. بنابراین با موکاپات می‌توان هر بار حجم زیادی قهوه درست کرد. اسپرسوسازها می‌توانند هربار ۱ تا ۲ فنجان اسپرسو درست کنند. اما سرعت آن‌ها زیاد است و پس از گرم شدن دستگاه در عرض ۲۵ تا ۳۰ ثانیه می‌توان ۱تا ۲ فنجان قهوه درست کرد. بنابراین می‌توانیم در همان مدت زمانی که موکاپات قهوه درست می‌کند با اسپرسوساز دفعات زیادی اسپرسو درست کنیم. تفاوت در این است که برای درست کردن چند فنجان قهوه با موکاپات فقط یک بار مراحل را انجام می‌دهیم اما برای درست کردن همان مقدار قهوه با اسپرسوساز باید چند بار مراحل را طی کنیم تا همان مقدار قهوه درست کنیم.
ماندگاری
وقتی موکاپات و ماشین اسپرسوساز را با هم مقایسه می‌کنیم کاملا واضح است که خراب شدن کدامیک بیشتر اعصاب‌خرد‌کن است. موکاپات وسیله‌ای است که از چند قطعهٔ ساده تشکیل شده است. نه برق لازم دارد، نه قطعات ظریف دارد و نه به‌راحتی می‌شکند. باید خیلی بدشانس باشیم که موکاپاتمان بشکند.
ماشین اسپرسوساز اما وسیله‌ای پیچیده است، اجزای الکتریکی زیادی دارد و احتمال شکستن اجرای آن بیشتر است. رفع کوچکترین اشکال فنی در ماشین اسپرسوساز نیاز به تعمیرکار ماهر دارد و کلی هزینه روی دستمان می‌گذارد.
اسپرسوساز خانگی اگر خوب نگهدای شود معمولاً چندین سال دوام می‌آورد. اما موکاپاتی که خوب نگهداری شود می‌تواند دهه‌ها برایمان کار کند.
تمیز‌کردن
اولین قانون تمیز کردن موکاپات سرد شدن است. باید اجازه دهیم موکاپات سرد شود و سپس فیلتر آن را خالی کنیم و همهٔ قطعات را با آب ولرم بشوییم.
تمیز کردن اسپرسوساز اما کمی پیچیده‌تر است. بعد از گرفتن هر شات اسپرسو لازم است مسیر آن را با آب تمیز کنیم و اگر از نازل بخار برای درست کردن کف شیر استفاده کرده‌ایم مسیر آن را با بخار آب تمیز کنیم. همین‌طور باید سبد فیلتر و پرتافیلتر را هم تمیز کنیم.
نتیجه‌گیری
موکاپات یا اسپرسوساز؟ قرار بود به این نتیجه برسیم که با کدام می‌توان اسپرسوی بهتری درست کرد. درواقع اینکه کدام دستگاه بهتر است بستگی به سلیقهٔ شخصی و ذائقهٔ هرکسی دارد. با هر دو وسیله می‌توان قهوه‌ای غلیظ درست کرد. اما هرکدام متفاوت است با دیگری. برای اینکه بدانید کدام وسیله برای شما بهتر است، کافیست به این سوال پاسخ دهید که دوست دارید اسپرسوی واقعی بنوشید یا همان اسپرسوی موکاپات را می‌پسندید.
منابع: littlecoffeeplace, beanground
