رابطه قهوه و میگرن | تاثیر کافئین بر میگرن مثبت است یا منفی؟

ارتباط بین قهوه و میگرن از مدتها پیش برای بسیاری از محققان و حتی مردم عادی که با سردردهای مزمن سر و کار دارند، سوال مهمی بوده است. همانطور که می دانید قهوه سرشار از کافئین است و خیلی از ما که سردردهای متعدد را در طول زندگی خود تجربه می کنیم، ممکن است نسبت به کافئین نظرات متفاوتی داشته باشیم.

خیلی از افراد حاضرند قسم بخورند که کافئین سردردهای میگرنی آنها را تسکین می دهد و خیلی از افراد هم ممکن است در زمان وقوع سردرد، از هرگونه نوشیدنی کافئین دار مثل قهوه فرار کنند. بنابراین سوال اینجاست که بالاخره علم در این باره به ما چه می گوید؟ تاثیر قهوه بر سردرد و میگرن چیست ؟ و اگر ما فردی دارای میگرن هستیم، باید قهوه را کجای زندگیمان قرار دهیم؟ در این مطلب تلاش می کنیم که تا حد ممکن به این سوالات پاسخ بدهیم. بنابراین فعلا فنجان قهوه خود را کنار بگذارید و تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد تاثیر نوشیدن قهوه در بروز سردردهای میگرنی یاد بگیریم.

تاثیر قهوه و کافئین بر میگرن (جدول)

مصرف قهوه و کافئین می‌تواند هم باعث تسکین میگرن شود و هم در بعضی موارد باعث تحریک حملات میگرنی. جدول زیر تاثیرات مثبت و منفی آن را نشان می‌دهد:

نکته: سازمان‌های پزشکی مانند American Migraine Foundation توصیه می‌کنند مصرف کافئین در حد متعادل (مثلاً کمتر از 200 میلی‌گرم در روز) می‌تواند برای برخی افراد مفید باشد، اما در برخی دیگر محرک میگرن است.

قهوه و میگرن چه تاثیری روی هم دارند؟

تاثیر قهوه بر ذهن و سلامت ما بسیار گسترده است. با این حال قهوه و میگرن رابطه ای ناشناخته با یکدیگر دارند. در مقدمه هم خواندیم که تاثیر قهوه روی این بیماری ممکن است مثبت یا منفی باشد. اما این اتفاق چطور ممکن است؟ چه خاصیتی در قهوه وجود دارد که می تواند آن را به منجی افراد میگرنی یا به علت اصلی درد آنها تبدیل کند؟ در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بهتری در مورد تاثیر قهوه بر سردرد و میگرن بدانیم.

قهوه و کاهش میگرن

وقتی سرتان درد می کند قطعا می خواهید که سریع تسکین پیدا کنید. چه یک سردرد معمولی باشد و چه میگرن، یک لیوان قهوه معمولا چیزی است که به سراغش می رویم. چرا که کافئین زیادی در قهوه وجود دارد و کافئین هم یکی از عناصر اصلی موجود در مسکن های محبوب است. کافئین به قدری موثر است که گاهی صرفا با مصرف آن به تنهایی می توانید برخی از دردهای خود را کاهش دهید. یکی از دلایلی که باعث می شود قهوه برای کاهش درد میگرن مناسب باشد، خاصیت ضدالتهابی بودن آن است.

به خاطر دارید که گفتیم در تئوری قدیمی میگرن، رگ های خونی ملتهب می شوند و در تئوری جدید، این سلول ها هستند که التهاب را تجربه می کنند. در هر صورت، میگرن می تواند رگ های شل شده را منقبض کرده و جلوی فوران خون داخل سرتان را بگیرد. از طرف دیگر، التهاب سلول ها را هم کاهش می دهد. بنابراین چه به تئوری قدیمی معتقد باشید و چه به نظر دانشمندان جدیدتر دل ببندید، در هر صورت کافئین موجود در قهوه یکی از نجات دهنده های شما در زمان حمله میگرن است.

از خاصیت ضدالتهابی که بگذریم، قهوه می تواند اثر داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و استامینوفن را هم بیشتر کند. برای همین اگر موقع سردرد میگرنی یک مسکن خورده باشید، یک لیوان قهوه کمک می کند که مسکن سریعتر عمل کرده و درد برای مدت بیشتری از شما دور بماند.

قهوه و تشدید میگرن

نکته بسیار عجیب در مورد خواص قهوه این است که همان ویژگی هایی که در آن باعث تسکین درد می شوند، می توانند درد را هم ایجاد کرده یا بیشتر کنند. بیایید اینطور به ماجرا نگاه کنیم: رگ های خونی شما ابتدا منقبض می شوند و این هشدار شروع سردرد است. بعد از آن، رگ ها باز شده و فشار جریان خون باعث سردرد می شود. حال اگر یک فنجان قهوه بنوشید، کافئین موجود در آن می تواند رگ ها کمی تنگتر کرده و سردرد شما را کم کند. اما اثر کافئین که از بین برود، دوباره درد شروع می شود.

نکته مهم دیگر این است که مصرف کافئین اعتیادآور است. یعنی بدن به مصرف آن عادت می کند و زمانی که قهوه به شما نرسد، بدنتان با شروع سردرد نشان می دهد که به قهوه نیاز دارد. بنابراین اگر به طور منظم مثلا روزی یک فنجان قهوه مصرف می کنید، با قطع آن ممکن است به حمله های میگرنی دچار شوید. به همین دلیل این سوال پیش می آید که اگر قرار است از قهوه و کافئین موجود در آن به عنوان درمان سردرد استفاده کنیم، تا چه حد مجازیم که پیش برویم که قهوه به عاملی برای سردردمان تبدیل نشود؟ به این سوال در بخش بعد پاسخ می دهیم.

چه میزان قهوه برای کنترل دردهای میگرنی مناسب است؟

در یک مطالعه نسبتا جدیدی که محققان در خصوصو بررسی رابطه بین قهوه و میگرن انجام داده اند، از 98 فرد مبتلا به میگرن خواسته اند که یک دفتر شبیه دفتر خاطرات برای ثبت عادت های رژیمی خود در طول روز داشته باشند و تعداد دفعات مصرف نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای یا نوشابه های گازدار را در آن ثبت کنند. این تحقیق که به بررسی رابطه بین قهوه و میگرن پرداخته، نتایج زیر را داشته است:

اگر در طول روز سه بار یا بیشتر به سراغ نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه بروید، حملات میگرنی شما افزایش پیدا می کند. اما اگر یک یا دوبار در طول روز نوشیدنی کافئین دار بنوشید، احتمال ابتدا به سردرد میگرنی در شما کمتر است.

به نظر می رسد کسانی که اعتیاد چندانی به قهوه و نوشیدنی های کافئین دار ندارند، مقدار کمی قهوه می تواند در طول روز خطر وقوع سردرد را در آنها کاهش دهد، مثلا یک یا دو وعده در روز.

البته یکی از نقاط ضعفی که در این مطالعه وجود دارد این است که محققان به میزان مصرف کافئین توجه زیادی نشان نداده اند و فقط به تعداد دفعات نوشیدن آن در طول روز توجه کرده اند. یعنی ممکن است فردی یک فنجان کوچک در هر وعده خود قهوه بنوشد یا فنجان بزرگتر قهوه با میزان کافئین بیشتر مصرف کند. اما با وجود اینها هنوز هم میتوان به نتایج این تحقیق استناد کرد.  

قهوه برای درمان میگرن مناسب است؟

پاسخ به این سؤال ساده نیست، چون رابطه بین قهوه و میگرن بسیار پیچیده است و به واکنش بدن هر فرد بستگی دارد. طبق تحقیقات انجام‌شده در American Migraine Foundation و منابع پزشکی معتبر مثل Mayo Clinic، مصرف کافئین هم می‌تواند به کاهش درد میگرن کمک کند و هم باعث تحریک آن شود.

چرا قهوه گاهی برای درمان میگرن مفید است؟

• تاثیر کافئین بر میگرن به‌خاطر اثر انقباضی آن بر عروق خونی مغز است. در حملات میگرنی، رگ‌های مغزی گشاد می‌شوند که منجر به درد می‌شود. کافئین می‌تواند با تنگ‌کردن این رگ‌ها، شدت درد را کم کند.
• کافئین باعث می‌شود داروهای مسکن مثل استامینوفن یا ایبوپروفن سریع‌تر و قوی‌تر عمل کنند. به‌همین دلیل برخی داروهای ضد میگرن حاوی کافئین هستند.
• برخی افراد می‌گویند قهوه برای درمان میگرن آنها تأثیر مثبت فوری دارد، خصوصاً اگر در مراحل اولیه حمله مصرف شود.

چرا قهوه ممکن است باعث تشدید میگرن شود؟

• مصرف مداوم و بیش‌ازحد قهوه می‌تواند بدن را وابسته به کافئین کند. در این صورت اگر یک روز قهوه نخوری، احتمال قهوه و سردردهای میگرنی ناشی از ترک کافئین بالا می‌رود.
• در بعضی افراد، حتی مقادیر کم کافئین ممکن است حمله میگرنی را تحریک کند. این موضوع در افرادی که حساسیت بالایی به کافئین دارند، بیشتر دیده می‌شود.
• قهوه و میگرن رابطه مستقیمی دارند، چون کافئین روی سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و ممکن است در افراد حساس، باعث اضطراب یا اختلال خواب شود که خود این عوامل محرک میگرن هستند.

چه مقدار قهوه مجاز است؟

• اکثر پزشکان و منابع معتبر مثل Mayo Clinic توصیه می‌کنند مصرف کافئین در افراد میگرنی کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم در روز باشد (معادل حدود ۱ تا ۲ فنجان قهوه). مصرف بالاتر، خطر حملات میگرن را افزایش می‌دهد.
• کلید اصلی ثبات و نظم در مصرف قهوه است. تغییر ناگهانی مقدار قهوه (کم یا زیاد) ریسک میگرن را بالا می‌برد.

نظر کارشناسان چیست؟

• انجمن میگرن آمریکا (AMF) اعلام کرده است که کافئین می‌تواند هم یک درمان باشد و هم یک محرک. بنابراین باید مصرف آن را کاملاً شخصی‌سازی کرد.

• بهتر است هر فرد مبتلا به میگرن، یک دفترچه ثبت علائم (Migraine Diary) داشته باشد تا متوجه شود قهوه برای درمان میگرن او مفید است یا محرک.

100%R

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

افزودن به مقایسه

افزودن به علاقه مندی

قهوه ترکیبی تازه سوپر کافئین Super Caffeine

نمره 4.66 از 5

براساس وزن از: تومان۳۲۵,۰۰۰

70A-30R

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

افزودن به مقایسه

افزودن به علاقه مندی

قهوه تازه ترکیبی سوئیت چاکلت Sweet Chocolate Blend

نمره 4.43 از 5

براساس وزن از: تومان۴۴۵,۰۰۰

40A-60R

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

افزودن به مقایسه

افزودن به علاقه مندی

قهوه تازه ترکیبی سوپرکرما Super Crema Blend

نمره 4.48 از 5

براساس وزن از: تومان۳۹۹,۰۰۰

30A-70R

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

افزودن به مقایسه

افزودن به علاقه مندی

قهوه تازه ترکیبی فول دارک Full Dark

نمره 4.62 از 5

براساس وزن از: تومان۳۳۵,۰۰۰

تجربیات واقعی افراد میگرنی از مصرف کافئین

تجربیات افراد بسیار متفاوت است:

• سمیرا، ۲۹ ساله: «قهوه و میگرن برای من دشمن هم هستند. حتی قهوه بدون کافئین هم گاهی باعث میگرن می‌شود.»
• کامران، ۳۵ ساله: «وقتی حس کنم میگرنم شروع شده، سریع یک اسپرسو می‌خورم. تاثیر کافئین بر میگرن من خیلی خوبه و سردرد رو متوقف می‌کنه.»
• ندا، ۴۲ ساله: «گاهی قهوه برای درمان میگرن جواب می‌ده، اما اگر هر روز بخورم، قهوه و سردردهای میگرنی دست به دست هم می‌دن و اوضاع بدتر می‌شه.»

این اختلاف نظرها نشان می‌دهد هیچ نسخه یکسانی وجود ندارد و بهتر است هر فرد تاثیر قهوه بر میگرن خودش را پایش کند.

سخن پایانی

رابطه قهوه و میگرن موضوعی دو‌وجهی است که به میزان مصرف و شرایط هر فرد بستگی دارد. کافئین موجود در قهوه می‌تواند در برخی موارد با منقبض کردن رگ‌های خونی به کاهش سردردهای میگرنی کمک کند، اما مصرف بیش‌از‌حد یا قطع ناگهانی آن ممکن است باعث تشدید سردرد یا ایجاد حملات میگرنی شود. در نتیجه، شناخت میزان مناسب مصرف قهوه برای هر فرد و مشورت با پزشک، بهترین راه برای بهره‌بردن از خواص مثبت کافئین و جلوگیری از اثرات منفی آن است.

سوالات متداول

منابع: health.harvard.edu

webmd.com, healthline.com