بیوگرافی و تاریخچه قهوه – قهوه چگونه قهوه شد؟

قهوه که بود و چه کرد؟ قهوه نام نوعی نوشیدنی است که به واسطه بو دادن دان قهوه تولید می شود. قهوه مال کدام کشور است؟ این واژه شاید برایتان ناآشنا باشد، کافه یا کافا(kaffa) که عربی شده قهوه و نام شهری در اتیوپی است که گیاه قهوه ابتدا در آنجا روییده است. مردم اهل کفا به گیاه قهوه، بون می گویند. به گفته برخی عرب زبانان قهوه نام شرابی بوده است که با گذر زمان، نام این نوشیدنی شده است. ریشه واژه قهوه، قها می باشد که در گذشته نیز خوردن این نوشیدنی باعث بی اشتهایی می شده است (قها به معنی بی اشتهایی یا بی اشتها بودن است). بنابراین اکنون میتوانیم به سوال قهوه اولین بار در کدام کشور تولید شد پاسخ دهیم و پاسخ این سوال نیز کشور اتیوپی است.

انتخاب نام قهوه برای این نوشیدنی دلایل گوناگونی دارد که بارز ترین دلایل آن، این است که، واژه قهوه از زبان آفریقایی گرفته شده است. قهوه ای که در فنجان دارید محصولی از درختی همیشه سبز است که میوه های آن شبیه به گیلاس است و به گیلاس قهوه مشهور است.

میوه یا گیلاس قهوه بر روی درختچه های همیشه سبز آن

دانه قهوه در اصل هسته گیلاس قهوه است که آن را در فرآیندجداسازی، میوه از دانه جدا می کنند. هر میوه قهوه دارای دو دانه قهوه است که روبروی یکدیگر قرار گرفته اند.

پس از فرآیند جداسازی دانه از گوشت میوه مراحل مختلفی طی می شود و سپس به مرحله رست دادن یا برشته کردن قهوه می رسد.

دان خام قهوه را به درجات مختلفی رست می کنند

سوال بعدی که زیاد پرسیده می شود این است که قهوه چگونه کشف شد یا قهوه توسط چه کسی کشف شد؟

گفته می شود کشف قهوه توسط یک چوپان و بز هایش صورت گرفته است. بز ها با خوردن قهوه جنب و جوش زیادی داشته و چوپان متوجه این موضوع می شود. امروزه قهوه دومین کالای تجاری پس از نفت و همچنین مشهور ترین و ارزان ترین نوشیدنی گرم سراسر جهان است. حالا قهوه دارای یک روز جهانی است و در بورس جز کالاهای محبوب است که تحت نظارت سازمانی به نام ICO می باشد و انجمن تخصصی قهوه با نام SCA فعالیت دارد.

برزیل، ویتنام، کلمبیا و اندونزی به ترتیب بزرگترین تولید کنندگان قهوه در جهان هستند، اما آمریکای لاتین به تنهایی تولید کننده شصت درصد قهوه جهان است!

درخت قهوه انواع مختلفی (انواع گونه های قهوه) دارد که مشهور ترین آن ها عربیکا و ربوستا است.

تفاوت ظاهری درختان قهوه

اشاره ای مختصر به تاریخچه قهوه در جهان:

نخستین نشانه های قهوه در قرن یازدم در اتیوپی اتفاق افتاد همان طور که اشاره کردیم همه چیز زیر سر بز های آن چوپان بود! پس از کشف این دانه مردم آن کشور دانه های قهوه را با روغن های حیوانی مخلوط می کردند که سبب افزایش انرژی آنان می شد.

پس از گذشت چند قرن، قرن چهاردهم قهوه وارد عربستان شد و مردم آن درست مانند مردمان اتیوپی قهوه را مصرف می کردند که پس از مدتی قهوه در یمن کشت می شد. به دلیل ممنوعیت نوشیدن نوشیدنی های الکی در جهان اسلام، قهوه شهرت بسیاری یافت و جایگزین مناسبی برای مسلمانان بود و مسلمانان پله ای برای انتشار قهوه در جهان شدند.

پس از عربستان و یمن نوبت به پادشاهان و ثروتمندان ترکیه رسید، قهوه در آن کشور به شکل قهوه ترک امروزی تهیه و سرو می شد. و به دلیل نزدیک بودن ترکیه به کشور های اروپایی، در قرن شانزدهم قهوه کم کم به ایتالیا و فرانسه و سپس انگلستان سفر کرد، و کافه ها در این کشور های شروع به فعالیت کردند.

ابوعلی سینا در یکی از کتب پزشکی خود، در مورد توانایی و کاربرد های پزشکی (بون – bunn) و نوشیدنی بدست آمده از آن، این گونه نوشته است:

دانه هایی که سبک، رنگ لیمویی و بویی خوش داشته باشند برای انتخاب مناسب اند اما دانه های سنگین وزن و سپید مناسب نمی باشند و طبع آن را عده ای سرد و عده ای گرم  و خشک می دانند.

یک فنجان قهوه

اولین اشاره به “قهوه” در زبان انگلیسی به شکل “Chaoua” می‌باشد. در زبان‌های انگلیسی و اروپایی، قهوه از کلمه ترکی عثمانی کاهوه (Kahveh) و ایتالیایی کافه (Caffe) گرفته می‌شود و واژه ترکی این کلمه نیز از واژه عربی “قهوه” اقتباس شده است.

گفتنی است  که در برخی از زبان های اروپایی نام قهوه را این چنین می خوانند:

برای مثال مردم فرانسه به آن (café) ، هلندیان به آن ( koffie) و اهالی آلمان به آن (kaffee) می گویند. گونه‌های دیگر نگارش واژه قهوه در فرانسه  توسط نویسنده فرانسوی به نام فیلیپ سیلوستر دوفور به صورت زیر است:

Café, Cophé, Cave, Cavét, Cahué, Caveah, Chaube, Choana, Cbaoua, Cahuch

در این متن، با واژه قهوه، تاریخچه و قسمتی از بیوگرافی قهوه به صورت مختصر آشنا شدیم. در مطالب بعدی به شرحی از گیاه قهوه و میوه، انواع گونه های قهوه و قهوه چیست و نوشیدنی های که می توانید با قهوه تهیه کنید، می پردازیم.