تاثیر قهوه بر آلزایمر چگونه است؟ | قهوه برای درمان یا تشدید آن؟

قهوه و آلزایمر مدت ها است که به یک موضوع جذاب برای تحقیقات تبدیل شده است. اما دلیل آن چه می تواند باشد؟ آیا قهوه می‌تواند آلزایمر را درمان کند؟ حافظه؛ گنجینه ای باارزش که گذر زمان را در خود ثبت و ضبط می کند. حتی اگر تمام آثار عینی یک اتفاق از بین بروند، حافظه همچنان به عنوان یادآور آن باقی خواهد ماند. به همین خاطر است که می گوییم یک رابطه تمام نمی شود، مگر اینکه خاطرات آن فراموش شود.

مدت زیادی است که نوعی بیماری مغزی به نام آلزایمر شناخته شده است. بیماری غیرقابل بازگشتی که تمام حافظه را خالی کرده و خاطرات بسیار قدیمی یا ساختگی را جایگزین آن می کند. با وجود اینکه آلزایمر را می شناسیم، اما همچنان تحقیقات برای یافتن راه درمان و یا جلوگیری از آن ادامه دارد و نتیجه ای قطعی به دست نیامده است. اما چه کسی می تواند فکرش را کند که یک نوشیدنی سیاه لذیذ، روزی به عنوان مهارکننده این بیماری غم انگیز به دنیا معرفی شود؟ در این مقاله با دید عمیق تری می خواهیم در مورد تاثیر قهوه بر آلزایمر بحث کنیم.

تاثیر قهوه بر آلزایمر (جدول)

مطالعات علمی نتایج متناقضی درباره «تاثیر قهوه بر آلزایمر» ارائه داده‌اند. جدول زیر مروری بر تاثیرات مثبت و منفی قهوه بر بیماری آلزایمر است:

آیا قهوه از آلزایمر جلوگیری میکند ؟

نتیجه تحقیقاتی که بر نمونه های حیوانی و انسانی برای بررسی رابطه بین قهوه و آلزایمر و تاثیر قهوه بر روی آلزایمر انجام شده است، اثر خنثی کننده قهوه بر علائم آلزایمر را نشان داده است. در گذشته اعتقاد بر آن بود که نوشیدن مداوم قهوه، با کاهش خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری هایی مانند آلزایمر و پارکینسون همراه است و اکنون دانشمندان می گویند که دلایلی برای این اظهارات دارند.

در یک مطالعه بر روی قهوه و آلزایمر که به تازگی منتشر شده است، محققان دانشکده پزشکی راتگرز رابرت وود جانسون دریافتند که یک اسید چرب به نام ایکوزانویل 5 هیدرو کسی تریپتامید (HET) که ماده ای در پوشش مومی دانه های قهوه است، از مغز موش در برابر بیماری محافظت می کند. محققان دریافتند وقتی EHT با کافئین جفت شود، آمیزش ترکیبات باعث افزایش فعالیت کاتالیزوری می شود که به جلوگیری از تجمع پروتئین های مضر مرتبط با بیماری های زوال عقل مانند آلزایمر کمک می کند.

همچنین قهوه قادر است میزان بتا آمیلوئید که یک پروتئین مخرب مغز است (این پروتئین معمولا در مغز افراد مبتلا به آلزایمر دیده می شود) را تا 50 درصد کاهش دهد. اگر بخواهیم این نام ها و اصطلاحات سرگیجه آور را کنار بگذاریم، باید به بیان ساده تر بگویم که کافئین طی تأثیراتی که بر مغز می گذارد، باعث کاهش پروتئین های مولد آلزایمر و جلوگیری از فعالیت عوامل اصلی بروز آن می شود. نتیجه این تحقیقات کاهش ابتلا به آلزایمر با نوشیدن قهوه را نشان داد.

چند فنجان قهوه در روز ما را از آلزایمر نجات می دهد؟

احتمالا به محض خواندن مطلب بالا، راهی آشپزخانه خود شده اید و قصد دارید از این به بعد در حالی که هر روز یک دل سیر قهوه می نوشید، به خطر آلزایمر لبخندی از سر پیروزی بزنید. شاید هم تازه می خواهید به راهنمای خرید قهوه مراجعه کرده و قهوه را به سبد خرید خود اضافه کنید. اما قبل از رها کردن مطلب در اوج ماجرا، به این مطلب حیاتی نیز توجه کنید:

همه ما میدانیم داروها شفابخش هستند و در هنگام بیماری به داد ما می رسند. اما مصرف بیش از حد و خارج از نسخه آن ها چطور؟ مصرف قهوه نیز به همین شکل است. بنابراین، بیایید قهوه و آلزایمر را در یک جبهه قرار ندهیم. کاهش خطر آلزایمر با مصرف قهوه‌ بسیار زیاد است. اما مصرف بیش از اندازه قهوه هم درست نیست.

محققین طی تحقیقاتی یافتند که مصرف میزان بالایی از قهوه می تواند تاثیر عکس بر روند جلوگیری از آلزایمر داشته باشد. طبق این مطالعات فهمیدند کسانی که دفعات بسیار زیاد در روز قهوه می نوشند، 1.5 برابر بیشتر از افرادی که عادت به مصرف روزانه مقدار متعادل قهوه دارند در خطر ابتلا به آلزایمر قرار می گیرند. بخش جالب نتایج اینجا بود که امکان بروز آلزایمر در این افراد، به میزان 2 برابر افرادی که قهوه مصرف نمی کنند اعلام شد. بنابراین اگر می خواهید در نوشیدن قهوه زیاده روی کنید، با مصرف نکردن آن لطف بزرگی به سلامتی خود می کنید.

قهوه و تشدید آلزایمر

هرچند برخی تحقیقات به تاثیر قهوه بر آلزایمر به شکل محافظتی اشاره دارند، اما شواهدی نیز وجود دارد که در برخی افراد، قهوه می‌تواند باعث تشدید آلزایمر شود. دلایل احتمالی عبارتند از:

• تحریک بیش از حد سیستم عصبی: مصرف زیاد کافئین ممکن است منجر به اضطراب، بی‌قراری و اختلال خواب شود که این موارد می‌توانند علائم رفتاری یا شناختی آلزایمر را تشدید کنند.
• تداخل با داروها: در برخی بیماران مسن، قهوه ممکن است با داروهای مصرفی برای درمان آلزایمر تداخل داشته باشد و کارایی آن‌ها را کاهش دهد.
• حساسیت فردی: پاسخ افراد به قهوه بسیار متفاوت است. برخی بیماران حتی با مقادیر کم قهوه دچار افزایش علائم فراموشی و گیجی می‌شوند.

در مجموع، اگرچه قهوه برای برخی بیماران بی‌ضرر یا حتی مفید است، اما در برخی دیگر، «قهوه و تشدید آلزایمر» موضوعی جدی است که نیاز به توجه پزشک دارد.

قهوه برای درمان آلزایمر

تاکنون قهوه برای درمان آلزایمر به عنوان یک روش قطعی پزشکی تأیید نشده است. با این حال:

• برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف متعادل قهوه می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد یا روند پیشرفت بیماری را کندتر کند.
• آنتی‌اکسیدان‌های موجود در قهوه، مانند پلی‌فنول‌ها و کافستول، می‌توانند به کاهش التهاب مغزی کمک کنند و نقش محافظتی در سلامت نورون‌ها داشته باشند.
• در مطالعات اپیدمیولوژیک، افرادی که به‌طور منظم قهوه مصرف می‌کنند، در برخی موارد خطر کمتری برای ابتلا به آلزایمر نشان داده‌اند.

اما هنوز هیچ نهاد پزشکی معتبر، قهوه را به عنوان درمان آلزایمر توصیه نمی‌کند. مصرف قهوه باید متوسط و کنترل‌شده باشد تا از خطرات احتمالی مثل تشدید علائم پرهیز شود.

یافته‌های علمی درباره رابطه قهوه با آلزایمر

• مطالعه‌ای در Journal of Alzheimer’s Disease نشان داد مصرف ۲-۳ فنجان قهوه در روز با کاهش ۲۰ درصدی خطر ابتلا به زوال عقل ارتباط دارد.
• تحقیقات National Institute on Aging تأکید می‌کند که اثرات محافظتی قهوه ممکن است ناشی از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن باشد.
• شواهدی وجود دارد که قهوه برای جلوگیری از فراموشی در مراحل اولیه بیماری می‌تواند مفید باشد، اما این یافته‌ها قطعی نیستند.
• در مقابل، برخی محققان معتقدند که مصرف زیاد کافئین در بیماران مبتلا به آلزایمر می‌تواند بی‌خوابی و اضطراب را تشدید کند و عملکرد شناختی را مختل سازد.

در نتیجه، «قهوه و آلزایمر» رابطه‌ای دوگانه دارند که به مقدار مصرف و شرایط فردی بستگی دارد.

تجربیات واقعی افراد مبتلا به آلزایمر از مصرف قهوه

تجربیات بیماران و خانواده‌هایشان در رابطه با «قهوه و آلزایمر» بسیار متفاوت است:

• خانم س.م (۶۵ ساله): «مصرف یک فنجان قهوه صبحگاهی باعث تمرکز بهتر من می‌شود. احساس می‌کنم قهوه برای جلوگیری از فراموشی کمی کمک می‌کند.»
• آقای ح.ب (۷۱ ساله): «هر زمان قهوه می‌نوشم، شب‌ها خوابم به هم می‌ریزد و احساس سردرگمی بیشتری دارم. به همین دلیل پزشکم توصیه کرده قهوه مصرف نکنم تا قهوه و تشدید آلزایمر در من اتفاق نیفتد.»
• خانم ف.ر (۶۸ ساله): «قبل از بیماری‌ام همیشه قهوه می‌نوشیدم. الان فقط گاهی قهوه بدون کافئین مصرف می‌کنم. چون تاثیر قهوه بر آلزایمر من منفی بود.»

این تجربیات نشان می‌دهد پاسخ بدن افراد به قهوه بسیار شخصی است و باید تحت نظر پزشک مدیریت شود.

سخن پایانی

تحقیقات علمی نشان می‌دهد که مصرف متعادل قهوه، به‌دلیل وجود ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و کافئین، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و بهبود عملکرد مغز کمک کند. البته این تأثیر زمانی مفید خواهد بود که قهوه در حد تعادل مصرف شود و با سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و فعالیت‌های ذهنی همراه باشد. بنابراین، قهوه را می‌توان به‌عنوان یک نوشیدنی دوستدار مغز در نظر گرفت، اما جایگزین روش‌های پیشگیرانه یا درمان‌های پزشکی نخواهد شد.

سوالات متداول

منابع: Alzheimer.net, Medicalnewstoday.com,
Beingpatient.com, Coffeeandhealth.org