ایا قهوه برای دندان مضر است؟ ایا قهوه دندان را زرد میکند؟ سوالات از این دست بسیار زیاد پرسیده می شود. بسیاری از ما صبح خود را با نوشیدن قهوه آغاز می‌کنیم، به بهانهٔ نوشیدن قهوه با دوستان قرار ملاقات می‌گذاریم یا از آن به‌عنوان منبع انرژی بعد از کار و ورزش استفاده می‌کنیم. اما آیا تابه‌حال زمانی که به شوق نوشیدن قهوهٔ صبح‌گاهی سر از بالشت برداشته‌اید یا در جست‌وجوی کافه‌ای دنج برای نوشیدن قهوه بوده‌اید به این فکر کرده‌اید که نوشیدن قهوه چه تاثیری می‌تواند بر دندان شما بگذراد؟ یا شاید آن را تجربه کرده‌اید و دنبال راهی برای خلاص شدن از آن هستید. شاید هم به دنبال راهی برای محافظت از دندانتان دربرابر قهوه  هستید. با ما همراه باشید تا تاثیر قهوه بر دندان دیگر مسائل و این که آیا قهوه دندان شما را لکه دار می کند یا خیر؟ را بررسی کنیم.

لکهٔ قهوه بر دندان

با خود فکر می‌کنید آیا واقعاً قهوه باعث تغییر رنگ دندان می‌شود؟ و تاثیر قهوه بر دندان چیست؟ معیار تشخیص آن این است: هر ماده‌ای که روی لباس لکه می‌گذارد باعث تغییر رنگ دندان هم می‌شود. اگر قهوه خوردن کار هر روزتان است حتماً لکهٔ قهوه را روی لباستان تجربه کرده‌اید. اما لکهٔ قهوه روی دندان با نوشیدن تنها یک فنجان قهوه ایجاد نمی‌شود، بلکه تاثیر قهوه بر روی دندان ها (مضرات قهوه برای دندان) با گذشت زمان و مصرف مکرر قهوه نشان داده می شود.

این سوال که آیا قهوه برای دندان ضرر دارد را زیاد شنیده ایم. و اکنون میخواهیم به این سوال بپردازیم. خارجی‌ترین بخش دندان مینا نام دارد و سخت‌ترین لایهٔ دندان است. اما روی آن فرورفتگی‌هایی وجود دارد. قهوه حاوی ماده‌ای به نام تانِن است که داخل حفره‌های مینای دندان رسوب می‌کند و در درازمدت رد زردرنگ از خود به‌جای می‌گذارد. تنها نوشیدن یک فنجان قهوه در روز برای مدت طولانی کافی‌ست تا دندان تغییر رنگ دهد. اما زمانی که این تغییر رنگ آغاز شد پاک کردن آن بسیار دشوار است. دشوار است اما غیر ممکن نیست.

جلوگیری از لکه شدن دندان با قهوه

می‌دانید راحت‌ترین راه برای جلوگیری از زرد شدن دندان با قهوه چیست؟ نخوردن قهوه. اما آیا منطقی است که برای حل مسأله، صورت مسأله را پاک کنیم؟ قطعا نه. پس چه می‌شود کرد؟ روش های مختلفی برای جلوگیری از ایجاد لکه قهوه روی دندان پس از مصرف قهوه وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

ـ بعد از نوشیدن قهوه مسواک بزنیم و نخ دندان بکشیم. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آسان‌ترین راه برای جلوگیری از رسوب تانن در حفره‌های سطح دندان و ایجاد لکه‌هایی است که در اثر رسوب این ذرات در گوشه و کنار دندان به وجود می‌آید.

حواستان باشد باید حداقل نیم ساعت صبر کنیم و بعد مسواک بزنیم. چرا بلافاصله نه؟ چون همان‌طور که گفتیم قهوه اسیدی است. خوردن و آشامیدن هر مادهٔ اسیدی باعث نرم شدن مینای دندان می‌شود. اگر بلافاصله مسواک بزنیم مینای نرم شدهٔ دندان آسیب می‌بیند. اما اگر نیم ساعت صبر کنیم اثر اسید از بین می‌رود و مینا به حالت قبل برمی‌گردد.

اگر نمی‌توانید مسواک بزنید دهانتان را بشویید. وقتی بیرون از خانه قهوه می‌نوشید و نمی‌توانید مسواک بزنید دهانتان را با آب بشویید. این کار کمک می‌کند حداقل کمی از باقی‌ماندهٔ قهوه از روی دندان پاک شود. حتی در خانه هم می‌توانید بلافاصله بعد از نوشیدن قهوه دهانتان را با آب بشویید و بعد از نیم ساعت مسواک بزنید.

یکی از روش های راحت برای محافظت از دندان در برابر قهوه استفاده از دهانشویه به‌جای آب هم می‌تواند به پاک شدن ذرات قهوه از روی دندان کمک کند. علاوه بر آن از رشد باکتری‌ها در دهان هم جلوگیری می‌کند.

ـ به قهوه شیر اضافه کنیم! شیر حاوی پروتئینی به نام کازِئین است. کازئین به تانن قهوه متصل می‌شود و آن را همراه خود به معده می برد.بنابراین مانع چسبیدن آن به دندان می‌شود و احتمال لکه شدن آن را کم می‌کند. البته این خاصیت تنها در شیر حیوانی وجود دارد و شیرهای گیاهی چون کازئین ندارند این خاصیت را هم ندارند.

این را هم باید درنظر داشت که شیر حاوی قند است و قند باعث ایجاد پلاک روی دندان می‌شود. پلاک چسبنده است و باعث جذب بیشتر تانن روی دندان می‌شود. پس چه قهوه را با شیر بنوشیم چه بدون شیر بهتر است بعد از نوشیدن آن دهان خود را با آب بشوییم و مسواک بزنیم.

ـ قهوه را با نی بنوشید. قطعا ما هنگام قهوه خوردن آن را در دهان خود نمی‌چرخانیم. اما نوشیدن قهوه از فنجان یا قمقمه درست مثل این است که قبل از فرو بردن، آن را در دهان بچرخانیم. این حالت مثل این است که دندان‌هایمان، به‌خصوص دندان‌های جلویی، را با قهوه بشوییم. وقتی با نی قهوه بنوشیم رنگ‌دانه‌های قهوه شانس تماس با دندان‌ها را ندارد. پس نمی‌تواند رنگ دندان را تغییر دهد. درست است که نوشیدن قهوهٔ داغ با نی کمی غیرطبیعی به نظر می‌رسد، اما با این کار قهوه با سطح خارجی دندان‌، به‌خصوص دندان‌‌های جلو تماس ندارد و لبخند را نازیبا نمی‌کند. اگر هدفتان جلوگیری از لکه شدن دندانتان است این راه یکی از راه‌های بسیار موثر است. فقط مراقب زبانتان باشید که نسوزد. اگر خوردن قهوهٔ داغ با نی برایتان سخت است می‌توانید قهوهٔ سرددم بنوشید.

ـ قهوه را سریع بنوشیم. بعضی از دوست‌داران قهوه ترجیح می‌دهند قهوهٔ خود را مزه‌مزه کنند یا موقع کار کردن لیوان قهوه کنارشان باشد و آن را جرعه‌جرعه بنوشند. اما اگر سعی دارید دندان خود را سفید نگه دارید و از پوسیدگی و فرسایش آن جلوگیری کنید این بدترین کار ممکن است. دقت کنید که هرچه قهوه کمتر با دندان تماس داشته باشد بهتر است. پس سعی کنید قهوه خوردنتان را به زمان استراحتتان محدود کنید و بعد از آن دهانتان را آب بکشید و اگر می‌توانید مسواک بزنید.

ـ قهوهٔ کم‌ کافئین بنوشیم. قطعاً دلیل اصلی این که هرروز قهوه می‌نوشیم کافئین آن است. اما دلیل تغییر رنگ دندان‌‌‌ها هم همین کافئین است. به‌نظر می‌رسد قهوه‌های کم‌کافئین کمتر باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. چرا؟ چون هرچه کافئین قهوه بیشتر باشد مقدار تانن آن هم بیشتر است و بنابراین احتمال رسوب این رنگ‌دانه‌ها روی دندان و لکه شدن آن بیشتر است. بنابراین هرچه کافئین قهوه کمتر باشد احتمال لکه شدن دندان هم کمتر است. این روز‌ها دانه‌های قهوهٔ کم‌کافئین را به راحتی می‌توان یافت.

شیوهٔ دم‌آوری هم در محافظت دندان دربرابر قهوه موثر است. برای مثال قهوه‌ای که در قهوه‌جوش دم کنیم کمتر باعث تغییر رنگ دندان می‌شود تا قهوهٔ دم شده با فرنچ‌پرس. قهوه‌ای که کمترین اثر را بر دندان می‌گذارد قهوهٔ سرد‌ دم و قهوه‌ای که بیشترین اثر را می‌گذارد قهوهٔ ترک است. درست است که قهوهٔ سرد زمان بسیار بیشتری برای دم‌آوری لازم دارد اما به لکه نشدن دندان می‌ارزد.

ـ به‌اندازه قهوه بنوشیم. دندانپزشکان به ما دوست‌داران قهوه پیشنهاد می‌کنند بیش از دو لیوان در روز قهوه ننوشیم.

ـ بعد از نوشیدن قهوه آدامس بجویم. جویدن آدامس باعث ترشح بزاق بیشتر می‌شود و اثر اسید قهوه را کاهش می‌دهد. بعد از نوشیدن قهوه حداقل ۲۰ دقیقه آدامس بدون قند بجوید تا از دندانتان دربرابر قهوه محافظت کنید.

ـ داشتن لبخند زیبا نیازمند داشتن دندان‌های سالم است. پس فراموش نکنیم که حداقل دو بار در سال باید به دندان‌پزشک مراجعه کنیم تا از سلامت دندان‌هایمان مطمئن شویم.

را‌ه‌های از بین بردن لکهٔ قهوه از روی دندان

شاید تابه‌حال هیچ‌کدام از راه‌کارهایی که برای محافظت از دندان دربرابر قهوه گفتیم را نمی‌دانستید. شاید هم بعضی را می‌دانستید اما برای شما کارساز نبوده است. با همهٔ این‌ها اگر دندانتان دراثر نوشیدن قهوه لکه شد نگران نباشید. می‌توانید از درمان‌های خانگی برای از بین بردن لکه‌ها استفاده کنید. برای مثال می‌توانید برای محافظت از دندان در برابر قهوه دو بار در ماه با جوش شیرین مسواک بزنید.

راحت‌ترین راهکار خانگی برای محافظت از دندان دربرابر قهوه استفاده از میوه و سبزیجات است. مصرف میوه‌ و سبزیجات ترد مثل سیب، هویج، فلفل دلمه و کرفس باعث ازبین رفتن پلاک روی دندان می‌شود. این میوه‌ها و سبزیجات همین‌طور باعث افزایش ترشح بزاق می‌شود. بزاق باعث شسته شدن پلاک و باکتری‌ها می‌شود و احتمال زرد شدن دندان را کاهش می‌دهد.

می‌توانید برای از بین بردن این لکه‌ها به‌طور منظم از خمیردندان‌ها یا نوار‌های سفید ‌کننده استفاده کنید. به‌جای مسواک‌های معمولی هم بهتر است از مسواک برقی استفاده کنید. این مسواک‌ها با قدرت بیشتری دندان را مسواک می‌زند و بهتر تمیز می‌کند. مهم‌تر از همه این که حواستان باشد حتماً روزی دو بار و هربار به مدت پنج دقیقه مسواک بزنید.

این راهکارها همۀ راه‌های ممکن نیستند. می‌توانید برای سفید کردن دندان از دندان‌پزشکتان کمک بگیرید. سفید کردن دندان در دندان‌پزشکی بسیار موثرتر و ماندگارتر از راهکار‌های خانگی است. روند کار بسیار ساده است. دندان‌پزشک نوعی ژل را روی دندان قرار می‌دهد و فرایند سفید کردن با استفاده از نور یا لیزر انجام می‌شود. این روش سخت‌ترین لکه‌های قهوه را هم پاک می‌کند.

محافظت از دهان و دندان هنگام نوشیدن قهوه

همهٔ نوشیدنی‌ها بجز آب می‌توانند باعث رشد باکتری در دهان، فرسایش دندان و مینای آن شود. وقتی قهوه را جرعه‌جرعه می‌نوشیم مدت زمان تماس آن با دندان، فرصت باکتری‌ها برای رشد و درنتیجه فرسایش آن هم بیشتر است. این اتفاق باعث نازک و شکننده شدن دندان می‌شود و دندان پوسیده می‌شود. برای کمتر کردن تاثیر قهوه بر روی دندان ها بهتر است قهوه‌مان را در مدت زمان کوتاه‌تر بنوشیم و بعد از نوشیدن دهان خود را بشوییم تا از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم.

قهوه می‌تواند باعث تنفس بدبو شود. چون به زبان می‌چسبد. برای جلوگیری از آن بهتر است قبل از خوردن قهوه غذا بخوریم تا قهوه در قسمت‌های پایین زبان نماند. همچنین می‌توانیم بعد از نوشیدن قهوه از سوهان زبان استفاده کنیم تا اگر هم قهوه روی زبان باقی مانده باشد تمیز شود.

نتیجه‌گیری

نوشیدن بیش از حد قهوه ممکن است اثراتی بر دندان به جای بگذارد. اما با راهکارهایی که برای محافظت از دندان دربرابر قهوه یاد گرفتیم از این به بعد با خیال راحت‌تر قهوه می‌نوشیم. اگر هم نوشیدن قهوه دندان‌هایتان را نازیبا کرده است می‌توانید از روش‌هایی که گفتیم برای برگرداندن رنگ دندانتان استفاده کنید و از این به بعد با لبخند قهوه بنوشید. پس ابزار دم‌آوریتان را بردارید و دست‌به‌کار شوید. در این مقاله در مورد قهوه و مضرات آن برای سلامت دندان سخن گفتیم و روش هایی را برای جلوگیری از ایجاد لکه قهوه روی دندان بیان کردیم.

منابع: trubludentistry، healthline، orthodonticslimited